Υποβρύχιο ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ: Ο φόβος και ο τρόμος του ιταλικού ναυτικού [εικόνες]

Tο υποβρύχιο ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ δεν ήταν μέλος μιας αγέλης, όπως τα γερμανικά U-boats του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Ο ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ, ήταν ένας μοναχικός λύκος. Ένα φάντασμα που έσπερνε τον τρόμο και τον πανικό στις νηοπομπές του Άξονα και τα Ιταλικά πλοία.

Ο ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ, ήταν είναι και θα είναι το υποβρύχιο που ανέβασε την ελληνική ναυτοσύνη στο ζενίθ. Είναι ο θρύλος της Μεσογείου.

Παραγγέλθηκε σε Γαλλικά ναυπηγεία, αμέσως μετά το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Κατασκευάστηκε στα ναυπηγεία Chantiers de la Loire και καθελκύστηκε στις 3 Νοεμβρίου του 1927. Στις 21 Δεκεμβρίου του ιδίου έτους ύψωσε την Ελληνική σημαία σε μια σεμνή τελετή στην Τουλόν της Γαλλίας. Ο ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ ήταν δίδυμο αδερφάκι, με το ΚΑΤΣΩΝΗΣ ΙΙ και μαζί ουσιαστικά ξεκίνησαν τον πρώτο στόλο υποβρυχίων της χώρας.( οι κωδικοί ήταν Υ2 για το ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ και Υ3 για το ΚΑΤΣΩΝΗΣ).

Μόλις ξέσπασε ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος όση τεχνολογία της εποχής του έλειπε, και όσα μηχανικά προβλήματα λόγω ηλικίας παρουσίασε, τα αναπλήρωσε με την αντρειοσύνη, την εξυπνάδα και τη γνώση του υποβρυχιακού πολέμου, του κυβερνήτη του και των 30 μελών του πληρώματος του. Ο κυβερνήτης του ο Πλωτάρχης Μίλτων Ιατρίδης, θα έγραφε με χρυσά γράμματα το όνομα του στο πάνθεον των Ελλήνων ηρώων.

Το Υ/Β ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ ήταν το πρώτο Υ/Β που απέπλευσε την 28 Οκτωβρίου 1940 στις 16:00 με Κυβερνήτη τον Πλωτάρχη ΜΙΛΤΟ ΙΑΤΡΙΔΗ. Η ώρα αυτή είχε επιλεγεί ώστε να αποφύγει το ημερήσιο ταξίδι σε κατάδυση.

Στην δεύτερη περιπολία του τον Δεκέμβριο του 1940 εβύθισε 2 εμπορικά τα MS ANTOINETTA (22-12-40) και MV FIRENZE (24-12-40), τα οποία όμως επροστατεύοντο από συνοδά, τα οποια το καταδιώξαν χωρίς αποτελεσμα.

Στην τρίτη περιπολία του, τα μεσάνυχτα της 29 Ιανουαριου 1941 πλέοντας στην επιφάνεια ενετόπισε ενα φορτηγό που το βύθισε με 1 Τ/ Λ ενώ μετά από λίγο καταδιώχθηκε από 3 Α/Τ επί αρκετό χρόνο. Αποτέλεσμα τωγ επιτυχιών αυτών ήταν η προαγωγή επ' ανδραγαθία του Κυβερνήτη του Υ/Β.

Συνολικά υλοποίησε στη Μέση Ανατολή 10 ακόμα πολεμικές περιπολίες. Επέστρεψε στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωση και το 1945 παροπλίσθηκε. Ο πυργίσκος του Υ/Β ‘ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ’ διατηρήθηκε στη βάση Υ/Β και στη συνέχεια τοποθετήθηκε στο Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος στον Πειραιά.

Ποιος ήταν ο Μ.Ιατρίδης

Ο Μιλτιάδης Ιατρίδης (ή Μίλτων Ιατρίδης) (1906-1960) γεννήθηκε στο Σοφικό Κορινθίας, τον τόπο καταγωγής της μητέρας του, Σοφίας. Ο πατέρας του, Βασίλειος Ιατρίδης, καταγόταν απ' τον Πύργο Ηλείας και ασκούσε το επάγγελμα του επιθεωρητή της Μέσης Εκπαίδευσης. Μετά την ολοκλήρωση των εγκυκλίων σπουδών του, ο Μ. Ιατρίδης εισήλθε, το 1921, στη Στρατιωτική Σχολή των Ναυτικών Δοκίμων και αποφοίτησε ως μάχιμος σημαιοφόρος στις 26 Ιανουαρίου 1926.

Από τότε υπηρέτησε κυρίως στα υποβρύχια. Δεκατρία χρόνια αργότερα, στις 10 Φεβρουαρίου 1939, προβιβάστηκε στο βαθμό του πλωτάρχη. Από τη θέση αυτή και με τη συνακόλουθη ανάληψη του αξιώματος του κυβερνήτη του, γηραιού τότε, υποβρυχίου «Παπανικολής», συνέβαλε τα μέγιστα στον αγώνα εναντίον του Άξονα.

Στις 24 Δεκεμβρίου 1940, το υποβρύχιο «Παπανικολής» επιτέθηκε εναντίον μεγάλης ιταλικής νηοπομπής στην Αδριατική Θάλασσα και κατόρθωσε να βυθίσει στα Στενά του Οτράντο τρία ιταλικά οπλιταγωγά, συνολικού βάρους 25.000 τόνων, που μετέφεραν όπλα, πολεμοφόδια και εν γένει πολεμικό υλικό στα παράλια της Αλβανίας, για να ενισχυθούν οι ιταλικές μονάδες που προσπαθούσαν να νικήσουν τους Έλληνες.

Για το σπουδαίο κατόρθωμά του αυτό, ο κυβερνήτης Μ. Ιατρίδης προβιβάστηκε άμεσα σε αντιπλοίαρχο επ' ανδραγαθία και του απονεμήθηκε το «Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας», στις 30 Δεκεμβρίου 1940.

Μετά την Απελευθέρωση διετέλεσε Διοικητής Αρχιπελάγους (1944-1945), Διοικητής Στολίσκου Βορείου Αιγαίου (1947), καθώς και Διοικητής της Ναυτικής Ακαδημίας (1948). Κατά τα έτη 1950-1951, επιστάτησε στις επισκευές του ιταλικού καταδρομικού «Ευγένιος της Σαβοΐας», που είχε δοθεί, τότε, στην Ελλάδα ως πολεμική αποζημίωση και μετονομάστηκε «Έλλη».

Ο Μιλτιάδης Ιατρίδης αποστρατεύτηκε αυτεπάγγελτα στις 29 Δεκεμβρίου 1952, με σύγχρονη προαγωγή στον βαθμό του πλοιάρχου. Οκτώ χρόνια αργότερα, στις 18 Φεβρουαρίου 1960, ο μεγάλος αυτός άνδρας του Πολεμικού Ναυτικού, σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας, σε ηλικία 54 ετών.

ΠΗΓΉ