Η αντιμετώπιση της παιδικής ζήλειας

Οι γονείς πρέπει να κατανοήσουν τις βαθύτερες αιτίες της παιδικής ζήλειας. Αυτές είναι βασικά η απώλεια (ή υποτιθέμενη απώλεια) της αγάπης των γονέων (γι’  αυτή γίνεται όλος ο καυγάς της ζήλειας) και η στάση των γονέων απέναντι σε κάθε παιδί.

Τα παιδιά όσο μικρότερα είναι δεν μπορούν να μοιραστούν ούτε τα παιχνίδια τους (τα θέλουν όλα δικά τους) ούτε την αγάπη της μάνας και του πατέρα που την θεωρούν δικό τους προνόμιο.

Στους καυγάδες τους θέλουν να τραβήξουν την αγάπη και το ενδιαφέρον του γονιού το καθένα προς το μέρος του. Γι’  αυτό είναι απαραίτητη η ουδέτερη στάση των γονέων.

Οι ειδικοί συμβουλεύουν «μη γίνεσαι διαιτητής, ούτε ανακριτής και δικαστής. Άφησέ τα «να τα βρουν μόνα τους». Όταν η κατάσταση χειροτερεύει στείλτε τα το καθένα στο δωμάτιό του και πέστε τους ότι μπορούν να επανέλθουν όταν θα είναι ήρεμα και θα έχουν αποφασίσει να ζήσουν ειρηνικά και αγαπημένα. Ας μην παραβλέψουμε εδώ και τη θετική πλευρά των λελογισμένων καυγάδων τους που είναι η προετοιμασία για τη ζωή, η οποία δεν θα τους τα προσφέρει όλα έτοιμα και χωρίς δυσκολίες.

Όταν μεγαλώσουν λίγο και μπορούν να κατανοούν και να εκφράζονται οι γονείς θα τα οδηγήσουν να βρίσκουν λύσεις που να ικανοποιούν και τις δυο πλευρές (Μέθοδος χωρίς χαμένο).

Μια άλλη τεχνική για την αντιμετώπιση της ζήλειας είναι η Αντανάκλαση των συναισθημάτων. Αυτό σημαίνει ότι οι γονείς πρέπει να ακούσουν καλά το παιδί τους, να κατανοήσουν αυτά που λέει, να κατανοήσουν τι θέλει να πει με αυτά που λέει. Στη συνέχεια θα του ξαναπούν τι κατάλαβαν, δηλαδή ότι τους είπε, και περισσότερο τι εννοούσε με αυτά τα οποία τους είπε. Αυτό είναι σημαντικό για να δώσουν στο παιδί το μήνυμα ότι κατανοούν τα συναισθήματα και την κατάστασή του και δεν του λένε απλώς λόγια στον αέρα.

Βασικό στοιχείο βέβαια αυτής της τεχνικής είναι να αναγνωρίζουν και να κατανοούν οι γονείς τα αισθήματα ζήλειας του παιδιού τους.

Η ζήλεια σημαίνει ότι το παιδί νιώθει παραμελημένο και παραγκωνισμένο. Ο γονιός θα σκύψει στο πρόβλημα του παιδιού του. Θα το κατανοήσει και θα του δείξει στην πράξη ότι η αγάπη του και το ενδιαφέρον του γι’  αυτό είναι πραγματικότητα.

 Κάτι πολύ σημαντικό για την αντιμετώπιση είναι η υποβοήθηση του παιδιού να αναπτύξει τις έμφυτες ικανότητες και τα προσόντα του και όλη την προσωπικότητά του (π.χ. ζωγραφική, χειροτεχνία, μουσική, αθλητισμό κλπ). Αυτό συντελεί τα μέγιστα στο να βοηθήσει το παιδί να μη νιώθει κατώτερο. Το βοηθά να επικεντρώνεται σε σπουδαιότερα πράγματα και όχι να «ανακαλύπτει» προβλήματα στην τάχα μεροληπτική συμπεριφορά των γονιών.

Ο Σαούλ επιτίθεται στον Δαβίδ

Τέλος οι σχετικές ιστορίες από την Αγία Γραφή, όπως του Κάϊν και του Άβελ, του Ιωσήφ και των αδελφών του, του Δαβίδ και του Σαούλ και άλλες, µπορούν να αποδειχθούν πολύ ωφέλιµες στην αντιµετώπιση της αδελφικής ζήλειας και µάλιστα, όταν τα παιδιά αρχίζουν κάπως να µεγαλώνουν. Σ' αυτές θα πρέπει να τονίζουν τόσο τις καταστρεπτικές συνέπειες της ζήλειας όσο και τα θαυµαστά αποτελέσµατα της ανεξικακίας και της ψυχικής ανωτερότητας. Θα πρέπει να υπογραµµίζουν, ότι ο Θεός δεν αγαπάει την κακή συμπεριφορά του ζηλιάρη, ενώ αντιθέτως προστατεύει και ευλογεί αυτόν που έχει αγάπη και κάνει το καλό, όπως π.χ. τον Δαβίδ και τον Ιωσήφ.

Το τέλος µάλιστα της ιστορίας του Ιωσήφ µας προσφέρει και το αποτελεσµατικότερο φάρµακο για τη θεραπεία και την αντιµετώπιση της αδελφικής ζήλειας. Και το φάρµακο αυτό είναι η ζωντανή πίστη στο Θεό, που εξαγνίζει την ψυχή και την απαλλάσσει από το δηλητήριο της ζήλειας. Ας θυμηθούμε τι είπε στα αδέλφια του ο Ιωσήφ, όταν µετά το θάνατο του πατέρα τους, του lακώβ, τρέµοντας όλοι από το φόβο τους µήπως ο Ιωσήφ τους εκδικηθεί για το κακό που του είχαν κάνει, τον παρακαλούσαν γεµάτοι συντριβή λέγοντας: «Να εμείς τώρα είμαστε δούλοι σου» (Γένεσ. Ν' 18).

Τότε ο Ιωσήφ, µε το ανυπέρβλητο ψυχικό µεγαλείο που είχε, τους έδωσε την απάντηση που συγκινεί και συγκλονίζει κάθε ευγενική ψυχή. Τους είπε:. «Μη φοβάσθε. Εγώ είµαι άνθρωπος του Θεού» (Γένεσ. Ν' 19). Και σαν άνθρωπος του Θεού δεν µπορώ να εκδικηθώ και να βλάψω κανέναν. Όχι µόνο δεν θα σας κάνω κακό και δεν θα σας εκδικηθώ, αλλά θα θρέψω και σας και τις οικογένειές σας στη δύσκολη αυτή περίσταση στην οποία βρίσκεσθε.

Όποιος έχει το Πνεύµα του Θεού στην ψυχή του και όποιος εµπνέεται αληθινά από την αγία πίστη του Χριστού, αυτός δεν µπορεί ούτε να ζηλέψει ούτε να εκδικηθεί.

Οι γονείς από πολύ νωρίς πρέπει να γεµίσουν την ψυχή του παιδιού τους µε την πίστη του Χριστού, µε τη δύναµη της οποίας θα µπορέσει να υπερνικήσει τη ζήλεια του και όλα τα ελαττώµατά του. Με την πίστη του Χριστού το παιδί τους θα αποκτήσει ευγενικά και ανώτερα αισθήµατα και επιδιώξεις. Θα αισθάνεται την καρδιά του να πληµµυρίζει από αγάπη και καλοσύνη όχι µόνο προς τα αδέλφια του, αλλά και προς όλους τους ανθρώπους. Αυτή η αγάπη, η αγάπη η χριστιανική, είναι και το αποτελεσµατικότερο φάρµακο για την πρόληψη και τη θεραπεία της ζήλειας.

Βασικό βοήθημα για την σύνταξη του παρόντος άρθρου το βιβλίο ΑΔΕΛΦΙΑ ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΕΣ του Διονυσίου Μπέκου