Έχω ή δεν έχω εχθρούς;

Μη σκέπτεσαι λοιπόν αυτό, αν δηλαδή ο Δαυίδ είχε εχθρούς, αλλά να σκέφτεσαι εάν αυτός έγινε αιτία να γίνουν εκείνοι εχθροί του, διότι ούτε ο Χριστός έδωσε τέτοια εντολή, δηλαδή το να μην έχουμε εχθρούς, διότι αυτό δεν εξαρτάται από εμάς, 

αλλά τι είπε ο Χριστός;

Είπε το να μην μισούμε· διότι αυτό πράγματι είναι στο χέρι μας, ενώ εκείνο οπωσδήποτε δεν είναι. Το να μισούμαστε όμως άδικα δεν εξαρτάται από εμάς, αλλά από εκείνους οι οποίοι μας μισούν. Διότι οι κακοί συνηθίζουν να μισούν τους καλούς άδικα, και χωρίς λόγο.

Πράγματι και το Χριστό τον μισούσαν άδικα, καθώς λέει· «με μίσησαν χωρίς λόγο». Και οι απόστολοι είχαν εχθρούς τους ψευτο – Αποστόλους, και οι προφήτες είχαν εχθρούς τους ψευτο- προφήτες. Δεν πρέπει λοιπόν να σκεφτόμαστε αυτό, δηλαδή να μην έχουμε εχθρούς, αλλά να μην έχουμε εχθρούς δίκαια και εύλογα (οι οποίοι δηλαδή μας μισούν με το δίκιο τους διότι τους έχουμε κάνει κάποιο κακό).

Και επί πλέον κι αν ακόμα μισούμαστε μυριάδες φορές, εμείς να μη μισούμε, ούτε να αποστρεφόμαστε αυτούς· διότι κι αυτό είναι έχθρα, δηλαδή το να μην μισεί μεν κάποιος, αλλά να αποστρέφεται αυτόν τον συνάνθρωπό του.

Όταν λοιπόν με μισούν και δεν μισώ, εκείνος με έχει εχθρό και όχι εγώ εκείνον. Όταν προσεύχομαι για κάποιον, όταν θέλω να τον ευεργετώ, πως αυτό τον άνθρωπο τον έχω εχθρό;

Για το λόγο αυτό έλεγε ο Παύλος· «εάν είναι δυνατόν, όσο εξαρτάται από εσάς, να έχετε ειρήνη με όλους τους ανθρώπους».

Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, Ομιλία εις τον Ζ΄ Ψαλμόν, ΕΠΕ, Ιω. Χρυσοστόμου Έργα, Πατερικές Εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ, Θεσσαλονίκη 1982, τ. 5, σελ. 308-310.