Η διαδρομή του κακού μέσα μας

Θέλω να προσέξεις το εξής:

Αν κάποιος θελήσει να αποκρούσει δυναμικά κάποιον που του έκανε κακό, ή να ξεκινήσει να αδικήσει κάποιον άλλον, πρόσεχε πόσα κακά υποφέρει. Πρώτα απ' όλα κυριεύεται από θυμό, τον λιανίζει κυριολεκτικά η οργή που έχει μέσα του, δημιουργεί μέσα του αμέτρητα κύματα λογισμών, μεταχειρίζεται αμέτρητους πονηρούς τρόπους, στη συνέχεια τον κατακυριεύει ο φόβος και η αγωνία και ο τρόμος, ο θυμός τον καταξεσκίζει, ο φόβος των συνταράσσει για το πως θα το πετύχει αυτό που πάει να κάνει και πως θα τα βγάλει πέρα, και τελικά πριν από εκείνον που πρόκειται να αδικηθεί (και να γίνει το θύμα), ο υποψήφιος δράστης καταστρέφει τον ίδιο τον εαυτό του.

Εκείνος όμως ο οποίος απομάκρυνε από τον εαυτό του την οργή, είναι απαλλαγμένος από όλα αυτά· και αυτό είναι πάρα πολύ εύλογο. Διότι ο ίδιος είναι κύριος αυτού (δηλαδή της απομακρύνσεως από την οργή), και κατορθώνει τα πάντα. Ενώ εκείνος (ο υποψήφιος δράστης) δεν εξουσιάζει τον εαυτό του και τα δικά του, αλλά του χρειάζεται και χρόνος και τόπος, και δόλος και κακουργία και εγώ όπλα και έξυπνα τεχνάσματα και αποκρούσεις και επιθέσεις και κολακεία και δουλεία και υποκρισία.

Βλέπεις λοιπόν ότι η αρετή είναι εύκολο πράγμα, ενώ η κακία είναι κάτι πάρα πολύ δύσκολο; Βλέπεις ότι το μεν πρώτο (δηλαδή η αρετή) χαρίζει στον άνθρωπο γαλήνη, το δε άλλο (δηλαδή η κακία) είναι γεμάτο από ανησυχίες; Αυτή, λοιπόν, (δηλαδή την κακία) θέλοντας να παρουσιάσει ο προφήτης, έλεγε· "ιδού ωδίνησεν αδικίαν, συνέλαβε πόνον, και έτεκεν ανομίαν". (Το οποίο σημαίνει) «να αυτός γέννησε με πολύ πόνο αδικία εναντίον μου, συνέλαβε μέσα στην ψυχή του σχέδιο πόνου για μένα και γέννησε ανομία».

Από εδώ γίνεται φανερό, ότι η αδικία δεν υπάρχει μέσα μας εκ φύσεως, αλλά είναι κάτι το ξένο, το οποίο προέρχεται απέξω γι' αυτό και είναι ανυπόφορο πράγμα και (θα λέγαμε ότι) μας περιβάλλει (απ’ όλες τις μεριές) με τρομερούς πόνους, μέχρις ότου απαλλαχτούμε από αυτή. Επειδή και για το έμβρυο, μέχρις ότου σχηματιστεί και μεγαλώσει, είναι φυσιολογική η παραμονή του μέσα στην κοιλιά της μητέρας και γι' αυτό το λόγο και παραμένει εκεί και δεν προκαλεί πόνο, όταν όμως ολοκληρωθεί, εάν παραμένει μέσα στην κοιλιά, η διαμονή του από εκεί και πέρα δεν είναι φυσιολογική, και γι' αυτό το λόγο δημιουργούνται ισχυροί πόνοι. Και ακριβές και ακριβώς γι' αυτό το λόγο η φύση, επειδή ενοχλείτε, βιάζεται να το βγάλει έξω, επειδή αυτή έκαμε το παν και το ολοκλήρωσε, και δεν μπορεί άλλο να το υποφέρει. Αλλά εκεί μεν, πρώτα γίνεται η σύλληψη και, μετά ακολουθεί ο τρομερός πόνος. Ενώ εδώ πρώτα δημιουργείται ο πόνος, και μετά ακολουθεί η σύλληψη και η γέννηση.

Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, Ομιλία εις τον Ζ΄ Ψαλμόν, ΕΠΕ, Ιω. Χρυσοστόμου Έργα, Πατερικές Εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ, Θεσσαλονίκη 1982, τ. 5, σελ. 360-362.