Χρόνο με τον χρόνο η περίοδος των Χριστουγέννων τείνει να γίνεται όλο και πιο αγχωτική για τους γονείς και λιγότερο χαρούμενη για τα παιδιά. Όσο περισσότερες υποχρεώσεις βάζει ένας γονιός στη λίστα αυτών των ημερών -ψώνια, στολισμός, μαγειρέματα, εορταστικές εκδηλώσεις- τόσο λιγότερος χρόνος απομένει για να περάσει με τα παιδιά του. Όταν, όμως, τα παιδιά δεν απολαμβάνουν αρκετό χρόνο και προσοχή από τους ανθρώπους που αγαπούν περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο στον κόσμο, νιώθουν «κενά», παραμελημένα και τελικά… δυστυχισμένα.

Όταν οι μεγάλοι προσπαθούν να κάνουν χαρούμενα τα παιδιά τους αγοράζοντάς τους όλο και περισσότερα δώρα, για να αποζημιώσουν τον όλο και λιγότερο χρόνο που περνούν μαζί τους, μαθαίνουν στα παιδιά ότι είναι τα υλικά αγαθά που θα πρέπει να τους δίνουν χαρά. Όταν τα δώρα γίνονται υποκατάστατο της αγάπης αντί για σύμβολο αγάπης, τα παιδιά ξεκινούν να μετρούν πόσο αγαπιούνται βάσει του πόσα δώρα λαμβάνουν. Και όσο πιο άδεια νιώθουν συναισθηματικά από τους γονείς, τόσο περισσότερα παιχνίδια ζητούν, στην προσπάθειά τους να γεμίσουν αυτό το κενό.
Ειδικά τα παιδιά είναι ικανά να ζητούν διαρκώς πράγματα που δεν χρειάζονται. Όσα, όμως, δώρα κι αν τους πάρετε, όσα χρήματα κι αν ξοδέψετε για εκείνα, αν η καρδιά τους δεν είναι γεμάτη αγάπη, κανένα δώρο δεν θα είναι ποτέ αρκετό για να τα κάνει χαρούμενα. Γιατί όταν τα παιδιά αυτά ξετυλίξουν τα δώρα τους, θα αποζητούν διαρκώς κάτι ακόμα. Και αυτό το «κάτι ακόμα» είναι κάτι που όλα τα λεφτά του κόσμου δεν μπορούν να αγοράσουν.
Το μοναδικό δώρο που θέλει κάθε παιδί είναι το δώρο του να νιώθει ότι είναι δεμένο με τους γονείς του, ότι το αγαπούν και το εκτιμούν. Τα συναισθήματα αυτά δεν περιέχονται σε καμία συσκευασία δώρου. Τα παιδιά θέλουν να είναι με τους γονείς του και να κάνουν ό,τι κάνουν και εκείνοι. Για να νιώθουν δεμένα μαζί τους, για να νιώθουν αγάπη και εκτίμηση, χρειάζεται οι άνθρωποι που αγαπούν περισσότερο από κάθε άλλον να περνούν χρόνο μαζί τους. Χρειάζεται να κάνουν πράγματα μαζί και ο ένας για τον άλλον.
Ένα από τα καλύτερα δώρα που μπορούν οι γονείς να δώσουν στα παιδιά είναι η εμπειρία της χαράς του να δίνεις! Μπορείτε να παροτρύνετε, λοιπόν, τα παιδιά να κάνουν μία λίστα «Τι θέλω να δώσω», μαζί με την λίστα «Τι θέλω να πάρω» που έτσι κι αλλιώς θα κάνουν για τον Άι Βασίλη. Τα παιδιά λατρεύουν να δίνουν δώρα. Όταν, μάλιστα, συμμετέχουν στις εορταστικές προετοιμασίες, στο τύλιγμα των δώρων, στο μαγείρεμα, στην διακόσμηση του σπιτιού, τους είναι πιο εύκολο να σκεφτούν τι θέλουν να δώσουν, παρά τι θέλουν να πάρουν. Τα παιδιά που νιώθουν δεμένα με τους γονείς, που νιώθουν ότι τα αγαπούν και τα εκτιμούν, δεν χρειάζονται πολλά δώρα για να νιώσουν «γεμάτα».
Μετατρέψτε λοιπόν το «γιορτές για τα παιδιά» σε «γιορτές με τα παιδιά». Είτε τα παιδιά σας είναι ακόμα μικρά και τώρα καθιερώνετε τις χριστουγεννιάτικες οικογενειακές παραδόσεις είτε είναι μεγαλύτερα και έχουν μάθει να λαμβάνουν πολλά δώρα, μπορείτε να δημιουργήσετε πραγματικό κλίμα χαράς την περίοδο των γιορτών γεμίζοντας την καρδιά τους με αγάπη, αντί την αγκαλιά τους με δώρα.

Τι μπορείτε να κάνετε για να μυήσετε τα παιδιά στο πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων;
- Εξηγήστε τους ότι τα δώρα του Άι Βασίλη δεν είναι η προτεραιότητα των γιορτών.
- Καλέστε τα παιδιά να συμμετέχουν στη δημιουργία μιας λίστας με διασκεδαστικές δραστηριότητες που μπορείτε να μοιραστείτε όλοι μαζί την περίοδο των γιορτών, καθώς και μία λίστα με πράξεις αγάπης που μπορείτε να κάνετε για τους άλλους.
- Ζητήστε από φίλους και συγγενείς να σεβαστούν την παράκλησή σας για λιγότερα δώρα, ζητώντας τους να δείξουν την αγάπη τους προς τα παιδιά σας με άλλους τρόπους. Μπορείτε, για παράδειγμα, να οργανώσετε διασκεδαστικές δραστηριότητες μαζί τους, μέσα από τις οποίες θα έρθουν ακόμα πιο κοντά με τα παιδιά σας.
- Δώστε στα παιδιά τα μέσα για να προσφέρουν ξεχωριστά δώρα. Πάρτε μαζί σας στα μαγαζιά τα παιδιά φίλων ή συγγενών και βοηθήστε τα να διαλέξουν δώρα για τους δικούς τους γονείς και δώστε το παιδί σας στους φίλους σας ή στους παππούδες για να κάνει το ίδιο.
- Ρωτήστε το παιδί ποιο είναι το δώρο που θέλει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο και ζητήστε του και μία δεύτερη επιλογή, αν για κάποιον λόγο δεν μπορέσει να λάβουν το πρώτο δώρο. Όταν τα παιδιά, των οποίων η καρδιά είναι γεμάτη αγάπη, πάρουν το ένα και μοναδικό δώρο που ζήτησαν, είναι απίθανο να ενδιαφερθούν για κάποιο άλλο δώρο. Το να πάρουν ένα και μόνο πολυπόθητο δώρο είναι πολύ πιο ικανοποιητικό από το να ανοίξουν δέκα πακέτα με δώρα που δεν τα ενδιαφέρουν.
- Προσπαθήστε να δίνετε στο παιδί πρώτα το «μεγάλο» δώρο που του έχετε πάρει και μην το αφήνετε για το τέλος. Ο λόγος που τα παιδιά ξεκινούν να σκίζουν τις συσκευασίες των δώρων και δείχνουν να περιμένουν όλο και περισσότερα είναι επειδή ψάχνουν το ένα και μοναδικό για το οποίο ελπίζουν! Όταν λάβουν το πολυπόθητο δώρο τους, χαίρονται εξίσου και με ό,τι άλλο λάβουν μετά.
- Δεν χρειάζεται να περιμένετε τις γιορτές για να προγραμματίσετε όλες τις οικογενειακές συγκεντρώσεις και επισκέψεις. Φροντίστε να διατηρείτε τις καλές σας σχέσεις με τους φίλους και τους συγγενείς όλη τη χρονιά, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Δεκέμβριο.
Πάνω απ’όλα, όμως, αυτές τις μέρες σταματήστε να προσπαθείτε να τα κάνετε όλα. Οι άνθρωποι που σας αγαπούν πραγματικά θα σας αγαπούν ό,τι δώρα κι αν τους δώσετε ή δεν τους δώσετε. Και θα γίνουν ακόμα πιο ευτυχισμένοι αν, ανεξάρτητα από δώρα, τους χαρίσετε τον χρόνο, το ενδιαφέρον και την καλή σας διάθεση!
*Το παραπάνω κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο Connection Parenting: Parenting Through Connection Instead of Coercion, Through Love Instead of Fear, της παιδοψυχολόγου και οικογενειακού συμβούλου Pam Leo.