Πώς να βοηθήσετε το παιδί να μάθει τους ήχους των συμφώνων που μοιάζουν μεταξύ τους

Τα παιδιά με δυσλεξία και μαθησιακές δυσκολίες μπερδεύουν συχνά ορισμένους ήχους συμφώνων που μοιάζουν ηχητικά μεταξύ τους λόγω αδυναμίας ακουστικής σύλληψης και διάκρισης των γραμμάτων. Αυτά τα σύμφωνα είναι τα εξής:

δ-β-θ-γ
γ-χ-φ
φ-θ-β
κ-χ
ψ-ξ
λ-ρ
π-τ

Τι μπορούν να κάνουν οι μαθητές;

-Παίρνω ένα-ένα τα ζευγάρια των γραμμάτων που μπερδεύω και προσθέτω δίπλα τους φωνήεντα (καλό είναι να ξεκινήσω, πρώτα, με το φωνήεν ‘α’). Τα διαβάζω δυνατά και καθαρά.

Π.χ. λα-ρα

κε-χε

-Σε χαρτί Α4 σχεδιάζω με ένα μαρκαδόρο και με μεγάλα γράμματα τα ζευγάρια των συλλαβών που μελετάω (με τη βοήθεια του γονιού ή του δασκάλου μου) και χωρίς να βγω από το κενό, τα χρωματίζω.

-Ύστερα, κάτω από κάθε ζευγάρι συλλαβών, ψάχνω από βιβλία (που είναι για την ηλικία μου) δισύλλαβες ,τρισύλλαβες και πολυσύλλαβες λέξεις και τις γράφω. Έτσι, είναι και για εμένα μια ευκαιρία να διαβάσω το αγαπημένο μου βιβλίο και να παίξω το παιχνίδι ‘Βρίσκω και κυκλώνω με όποιο χρώμα θέλω δισύλλαβες και τρισύλλαβες λέξεις που ξεκινούν με τους ήχους των συμφώνων που μελετώ’.

Π.χ.) φα-θα
Φάρος- θάρρος
δα-βα
δάσος-βάθος

-Αφού τελειώσω με τα ζευγάρια των συλλαβών, περνάω στην ανάγνωση. Ξεκινάω με τα ζευγάρια των δισύλλαβων λέξεων γιατί η προφορά τους είναι πιο εύκολη.

Παίρνω μια-μια λεξούλα και τη χωρίζω, πρώτα, σε γράμματα (π.χ. η λέξη ‘φάρος’, φ-ά-ρ-ο-ς). Προφέρω τους ήχους των γραμμάτων και μετά ολόκληρη τη λέξη. Μετά, χωρίζω την ίδια λέξη σε συλλαβές (π.χ. η λέξη ‘φάρος’, φά-ρος) και κάνω ότι και πριν, με τη διαφορά να τονίζω περισσότερο την πρώτη συλλαβή ή να χτυπάω με το μολύβι μου, κάθε φορά που διαβάζω την πρώτη συλλαβή. Ακολουθώ την ίδια διαδικασία στις τρισύλλαβες και αργότερα, στις πολυσύλλαβες λέξεις. Τέλος,  υπαγορεύετε στα παιδιά, τα ζευγάρια των λέξεων και εν συνεχεία αυτά  χρωματίζουν με χρώμα της αρεσκείας τους τις πρώτες συλλαβές . Αυτή η άσκηση βοηθά στο να αναγνωρίζουν όλους τους ήχους των γραμμάτων που τα δυσκολεύουν και αποτελεί το πρώτο βήμα για να μάθουν να διαβάζουν σωστά και καθαρά.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;

-Φτιάχνετε ζευγάρια λέξεων που μοιάζουν ηχητικά μεταξύ τους και τα παιδιά διαβάζουν δυνατά. Έχοντας την πλάτη τους γυρισμένη προς εσάς, τα παιδιά ακούνε τα ζευγάρια και τα επαναλαμβάνουν με δυνατή και σταθερή φωνή. Κατά τη διάρκεια αυτής της άσκησης, μπορούν να ηχογραφώ αυτά που λένε τα παιδιά, έτσι ώστε να ακούνε τα λάθη τους και να τα διορθώνουν. Να μερικά παραδείγματα ζευγάρια λέξεων:

γόμα-χώμα
γύρος-χείλος
γελώ-χαλώ
γούστα-φούστα
γεράματα-χαράματα
φάρος-θάρρος
φύκι-θήκη
φέρετρο-θέρετρο
ξηλώνω-ψηλώνω
δέμα-θέμα
δόλος-Βόλος
δούλα-Βούλα
γέρνω-φέρνω
αθροίζω-αφρίζω
-Γράφετε μια λίστα με λέξεις και το παιδί πρέπει να συμπληρώσει το σύμφωνο που λείπει, προφέροντας τον ήχο του.
Π.χ.: Λίστα Γράμμα
…..ρόνος -θ-
….ράχτης -φ-
- Το παιδί φτιάχνει προτάσεις προφορικώς ή γραπτώς με τα ζευγάρια των λέξεων που έχω μελετήσει.
-Φτιάχνετε ένα κείμενο ή ένα ποίημα ή προτάσεις και το παιδί τοποθετεί στα κενά τις λέξεις που έχει μελετήσει.
Π.χ.: βάρος – θάρρος
Θέλει μεγάλο ………………. για να σηκώσεις τέτοιο …………….. .

Ιωάννα Δημητριάδου,
Ειδική Παιδαγωγός