Πώς να καταπολεμήσετε το άγχος των Πανελληνίων Εξετάσεων

Η περίοδος των εξετάσεων αποτελεί αναμφισβήτητα για την πλειονότητα των μαθητών μια στρεσογόνα περίοδο. Θέλουμε και προσδοκούμε ένα αποτέλεσμα ανάλογο των προσπαθειών μας και των ατελείωτων ωρών που έχουμε περάσει στα έδρανα του σχολείου, καθώς και του χρόνου που ξοδέψαμε πάνω από βιβλία και σημειώσεις.

Φτάνοντας όμως μπροστά στην εξεταστική κόλλα ή καλύτερα, αφού το διάβασμα έχει ολοκληρωθεί και προετοιμαζόμαστε για την διαδικασία των εξετάσεων, είναι εξίσου σημαντικό να προετοιμάσουμε τον εαυτό μας ψυχολογικά και αποβάλουμε κάθε περιττή σκέψη και κάθε δυσλειτουργικό συναίσθημα.

Ο λόγος έχει να κάνει φυσικά με το γεγονός πως μπορεί οι προσπάθειες ενός ολόκληρου χρόνου να μην αποδώσουν το επιθυμητό αποτέλεσμα καθώς δεν θα συνοδεύονται από την κατάλληλη ψυχική κατάσταση. Τι είναι αυτό όμως που συνήθως σαμποτάρει το όλο εγχείρημα;

Δυσλειτουργικές σκέψεις

«Τι θα γίνει αν αποτύχω;» «Δεν θα γράψω καλά, το ξέρω!» «Δεν θυμάμαι τίποτα!»

Αυτές είναι μερικές μόνο από τις σκέψεις που είναι όχι μόνο παράλογες αλλά και περιττές για την δεδομένη στιγμή που γίνονται. Το να μην γράψει κάποιος όσο καλά πιστεύει ότι μπορεί είναι πάντα μία πιθανότητα. Αυτό όμως δεν πρέπει να μεταφράζεται σε αποτυχία. Πολλές φορές στη ζωή μας, η απόδοση μας δεν είναι ανάλογη των προσδοκιών μας, αλλά αυτό δεν μας κάνει αποτυχημένους. Έχουμε κερδίσει πολύτιμη εμπειρία και γνώση για να φτάσουμε μπροστά στην κόλλα των εξετάσεων, και αυτά δεν θα χαθούν, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος. Πάντα θα έχουμε ευκαιρίες για να κυνηγήσουμε τα όνειρα μας, έστω και σε δεύτερο χρόνο, έστω και με άλλο τρόπο. Αρκεί να το θέλουμε.

Δεν μπορείτε να προβλέψετε το αποτέλεσμα. Φυσικά μπορεί να μην γράψετε καλά αλλά μπορεί επίσης και να τα πάτε περίφημα. Αντί να σκέφτεστε λοιπόν απαισιόδοξα, προκαλέστε τον εαυτό σας να κάνει θετικές σκέψεις, να πιστέψετε ότι μια θετική έκβαση είναι πιθανή. Το να αντιμετωπίσετε την όλη διαδικασία με αισιοδοξία και χαμόγελο, θα σας βοηθήσει να χαλαρώσετε και να γίνεται πολύ πιο αποδοτικοί.

Μην προσπαθείτε να θυμηθείτε τίποτα πριν από τις εξετάσεις. Φυσικά και δεν μπορείτε γιατί προσπαθείτε να ανακαλέσετε απότομα έναν μεγάλο όγκο πληροφοριών, αξιολογώντας παράλληλα τον εαυτό σας για την ικανότητα του να το κάνει, και με βάση αυτή την αξιολόγηση, τείνετε να προβλέπετε και το αποτέλεσμα. Είναι απλώς παράλογο.

Αν έχετε αφομοιώσει την ύλη με την επιτυχία στο χρόνο που πέρασε απλώς καθίστε και χαλαρώστε μια μέρα πριν τις εξετάσεις. Αν έχετε προετοιμαστεί κατάλληλα το διάστημα που πέρασε, δεν έχετε λόγο να προετοιμάζεστε μια μέρα πριν. Αν δεν έχετε προετοιμαστεί, δεν μπορείτε να μάθετε σε μια μέρα ότι δεν μάθατε σε πέντε, έξι ή δώδεκα μήνες, επομένως χαλαρώστε και κάντε ότι καλύτερο μπορείτε. Σε αυτή την περίπτωση εξάλλου είναι παράλογο να έχετε ιδιαιτέρα υψηλές προσδοκίες αλλά να αξιολογήσετε το αποτέλεσμα με βάση το επίπεδο της προετοιμασίας σας.

Περιττές συγκρίσεις

Μην συγκρίνεστε με κανέναν συμμαθητή σας. Το να θεωρείτε κάποιον καλύτερα διαβασμένο, πιο προετοιμασμένο, πιο έξυπνο δεν σας βοηθάει σε τίποτα. Αντίθετα σας κάνει να αγχώνεστε ακόμα παραπάνω. Επικεντρωθείτε στον εαυτό σας, σε αυτά που ξέρετε, στην προσπάθεια που κάνατε. Αγνοείστε το τι κάνουν οι άλλοι.

Ξεκουραστείτε

Πριν από τις εξετάσεις χρειάζεστε ξεκούραση. Κοιμηθείτε όσο χρειάζεται και τραφείτε σωστά. Μην ξεχνάτε ότι ο οργανισμός σας είναι το βασικό «εργαλείο» το οποίο πρέπει να λειτουργήσει σωστά για να οδηγηθείτε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Επομένως φροντίστε τον όπως χρειάζεται.

Φτιάξτε ένα πλάνο

Το να περάσουμε στην σχολή που θέλουμε είναι φυσικά το επιθυμητό αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά υπάρχει πάντα η πιθανότητα να περάσουμε κάπου άλλου ή να μην περάσουμε πουθενά. Αντιμετωπίστε αυτά τα ενδεχόμενα με ρεαλισμό και καταστρώστε ένα πλάνο για το πώς κινηθείτε σε όλες αυτές τι περιπτώσεις.

- «Αν δεν περάσω εκεί που θέλω, μπορώ να ξαναδώσω την επόμενη χρονιά».

- «Μπορώ να αξιοποιήσω τον χρόνο μεταξύ των δύο εξετάσεων βελτιώνοντας κάποια άλλα προσόντα μου π.χ. ξένες γλώσσες και υπολογιστές, αποκτώντας επαγγελματική εμπειρία, διερευνώντας παράλληλα και άλλες δυνατότητες εκπαίδευσης (πχ ΙΕΚ, επαγγελματικές σχολές, ιδιωτικά κολλέγια)»

- «Μπορώ να τελειώσω μια άλλη σχολή και να μπω μετά στην επιλογή μου με κατατακτήριες»

Ο κάθε ένας πρέπει να φτιάξει το προσωπικό του πλάνο με τέτοιο τρόπο που να ικανοποιεί τα όνειρα και τις προσδοκίες του για το μέλλον. Μην ξεχνάτε ότι βρίσκεστε στην αρχή της επαγγελματικής σας σταδιοδρομίας και έχετε όλο το χρόνο μπροστά σας για να χτίσετε το μέλλον σας. Και η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει ένας μόνο τρόπος να χτιστεί. Βρείτε λοιπόν αυτόν ή αυτούς που ταιριάζουν στην περίπτωση σας.

Βάλια Παυλίδου, Ψυχολόγος, Msc Κοινωνική Κλινικής Ψυχολογίας Α.Π.Θ, Γνωστική Συμπεριφορική Ειδίκευση

Πηγή