Για έναν μοναχό του μοναστηριού (του Whitby) της αγίας Hilda που του είχε δοθεί από τον Ουρανό η ικανότητα να ψέλνει (680)

  Για έναν μοναχό του μοναστηριού (του Whitby*) της αγίας Hilda** που του είχε δοθεί από τον Ουρανό η ικανότητα να ψέλνει (680)

Ήταν στο μοναστήρι αυτής της ηγουμένης (της Hilda) ένας συγκεκριμένος αδερφός, που η χάρη του Θεού τον έκανε ξεχωριστό, γιατί του δόθηκε το χάρισμα να συνθέτει ευσεβείς και θρησκευτικούς ψαλμούς, ώστε οτιδήποτε του εξηγούσαν μέσα από τις Γραφές το μετέτρεπε σε στίχους που εξέφραζαν ιδιαίτερη γλυκύτητα και αίσθημα μετανοίας.
Τα έγραφε στα Αγγλικά καθώς αυτή ήταν η μητρική του γλώσσα. Μέσα από τους ψαλμούς του ο νους πολλών πυρπολούταν από περιφρόνηση για τον φθαρτό κόσμο και από επιθυμία για την ουράνια ζωή.  Άλλοι από το Αγγλικό έθνος μετά από αυτόν επιχείρησαν να συνθέσουν θρησκευτικά ποιήματα, όμως κανένας δεν μπορούσε να φανεί αντάξιος του, γιατί δεν διδάχτηκε την τέχνη της ποίησης από ανθρώπους, αλλά από τη χάρη του Θεού έλαβε το χάρισμα της υμνογραφίας, για αυτό το λόγο δεν μπορούσε ποτέ να συνθέσει ματαιόδοξα ποιήματα, αλλά μόνο ποιήματα που αφορούσαν την πίστη. 

Έχοντας ζήσει σαν κοσμικός ώσπου έφτασε σε μεγάλη ηλικία, δεν είχε ακούσει ποτέ πριν κάτι σχετικό με την υμνογραφία και για αυτό το λόγο κάποια φορά σε ένα συμπόσιο, όταν του ζήτησαν να τραγουδήσει και του έφεραν την άρπα κοντά του (οι Κέλτες  έψελναν με τη συνοδεία άρπας) σηκώθηκε από το τραπέζι και γύρισε σπίτι του.            

Κάποτε αφού έγινε και πάλι αυτό και βγήκε από το σπίτι όπου γινόταν το συμπόσιο και πήγε στον στάβλο όπου  έπρεπε να φροντίσει τα βόδια εκείνη τη νύχτα, ξάπλωσε εκεί για να ξεκουραστεί την κατάλληλη ώρα. Τότε κάποιος στάθηκε δίπλα του μέσα στον ύπνο του και αφού τον χαιρέτησε και τον κάλεσε με το όνομα του είπε «Caedmon, τραγούδησε μου κάτι.» Όμως εκείνος απάντησε, «Δεν μπορώ να τραγουδήσω και για αυτό το λόγο έφυγα από το συμπόσιο και αποσύρθηκα εδώ, γιατί δεν μπορούσα να τραγουδήσω.» Έπειτα εκείνος που του μιλούσε του είπε, «Όπως και να έχει πρέπει να τραγουδήσεις σε εμένα.»    

«Τι να τραγουδήσω;» ρώτησε. «Τραγούδησε την αρχή της δημιουργίας,» είπε ο άλλος. Αφού έλαβε αυτή την απάντηση άρχισε αμέσως να τραγουδάει στίχους για να υμνήσει το Θεό τον Δημιουργό. Δεν είχε ακούσει ποτέ ξανά όσα τραγουδούσε παρόλα αυτά οι στίχοι ήταν κατάλληλοι για αυτό το σκοπό. Αυτός ήταν ο ύμνος: «Τώρα πρέπει να υμνήσουμε τον Δημιουργό της ουράνιας βασιλείας, τη δύναμη του Δημιουργού και την συνοδεία του, τα έργα του Πατέρα της δόξας. Το πώς αυτός, όντας ο αιώνιος Θεός έγινε ο Δημιουργός όλων των θαυμάσιων έργων, ο οποίος όντας ο Παντοδύναμος Φρουρός της ανθρώπινης φυλής, δημιούργησε πρώτα τον ουρανό για τα παιδιά των ανθρώπων για να είναι το κάλυμμα του τόπου της κατοικίας τους και έπειτα τη γη.» Έτσι τα έψαλε περίπου όταν κοιμόταν. Γιατί η σύνθεση αυτών των στίχων ήταν τόσο ωραία που δεν μπορεί να περιγραφεί προφορικά και δεν μπορεί να μεταφραστεί από τη μία γλώσσα στην άλλη χωρίς να χάσει την ομορφιά της και την ευγένεια της. Αφού σηκώθηκε από τον ύπνο, θυμόταν όλα όσα τραγούδησε στον ύπνο του και σύντομα συμπλήρωσε περισσότερα κατά τον ίδιο τρόπο, με λέξεις που άξια εξέφραζαν την δοξολογία για το Θεό.    

Το πρωί πήγε στο αφεντικό του και αφού του είπε για το χάρισμα το οποίο είχε λάβει τον οδήγησαν στην ηγουμένη και τον παρακάλεσαν ενώπιον πολλών μορφωμένων ανθρώπων, να διηγηθεί το όνειρο του και επαναλάβει τους στίχους ώστε όλοι να εξετάσουν και να κρίνουν σχετικά  με την φύση και την προέλευση του χαρίσματος για το οποίο έκανε λόγο. Και όλοι έκριναν πως  ουράνια χάρη είχε δωριθεί σε αυτόν από τον Κύριο. Του έδειξαν ένα κείμενο από κάποια ιερή ιστορία και του ζήτησαν να το μετατρέψει σε ποίημα. Αφού ανέλαβε αυτό το έργο, απομακρύνθηκε και αφού επέστρεψε το επόμενο πρωί τους έδωσε το ποίημα που του είχαν ζητήσει να γράψει.  

Όταν έγινε αυτό η ηγουμένη, αφού αναγνώρισε με χαρά την χάρη του Θεού σε αυτόν τον άνθρωπο, τον συμβούλεψε να εγκαταλείψει τον κοσμικό βίο και να γίνει μοναχός.  Και αφού τον δέχτηκε στο μοναστήρι, αυτή και όλοι οι άνθρωποι της τον καλωσόρισαν στην συντροφιά της αδελφότητας και του είπαν πως έπρεπε να διδαχτεί όλα όσα είχαν να κάνουν με την ιερή ιστορία.  Και έτσι αυτός, δίνοντας μεγάλη προσοχή σε όλα όσα μπορούσε να μάθει και αφού τα κράτησε μέσα στη σκέψη του τα μετέτρεπε έπειτα σε αρμονικούς ύμνους και αφού τους έψελνε έκανε τους ανωτέρους του να γίνουν οι ακροατές του. Έψαλε την δημιουργία του κόσμου, την προέλευση του ανθρώπου και όλη την ιστορία της Γένεσης, την έξοδο των παιδιών του Ισραήλ από την Αίγυπτο, την είσοδο τους στη γη της επαγγελίας και πολλές άλλες ιστορίες από τις Γραφές. Την ενσάρκωση, τα Πάθη, την Ανάσταση του Κυρίου και την Ανάληψη του στον ουρανό. Τον ερχομό του Αγίου Πνεύματος, την διδασκαλία των Αποστόλων. Κατά τον ίδιο τρόπο συνέθεσε πολλούς ύμνους που αφορούσαν τον τρόμο της μέλλουσας κρίσης, τον τρόμο των βασανιστηρίων της κόλασης και τις χαρές του Παραδείσου.  Επίσης συνέθεσε και πολλούς ύμνους που αφορούσαν τις ευλογίες του Θεού με τους οποίους προσπαθούσε να απομακρύνει τους ανθρώπους από την αγάπη τους για την αμαρτία και να τους εμπνεύσει να κάνουν καλά έργα. Γιατί ήταν ένας πολύ πιστός άνθρωπος, υποταγμένος με ταπεινότητα στην πειθαρχεία των μοναστικών κανόνων. Εναντιωνόταν σε εκείνους που ήθελαν να πράττουν τα αντίθετα και για αυτό το λόγο είχε ένα οσιακό τέλος.           

Γιατί όταν πλησίαζε η ώρα της κοιμήσεως του, προηγουμένως προσβλήθηκε από μία ασθένεια από την οποία ταλαιπωρήθηκε για δεκατέσσερις ημέρες, παρόλα αυτά ήταν τόσο ήρεμος που μπορούσε να συζητάει όλη την ώρα. Εκεί κοντά βρισκόταν το σπίτι μέσα στο οποίο μεταφέρονταν όσοι ήταν άρρωστοι και φαινόταν πως θα πέθαιναν.  Ζήτησε από τον άνθρωπο που ήταν υπεύθυνος εκεί, να του ετοιμάσει ένα μέρος εκεί για να ξεκουραστεί καθώς είχε έρθει το απόγευμα και τη νύχτα θα έφευγε από αυτή τη ζωή.  Αυτός ο άνδρας, αναρωτιόταν για ποιο λόγο το επιθυμούσε αυτό, καθώς δεν υπήρχε ακόμη κάποιο σημάδι του επερχόμενου θανάτου του, παρόλα αυτά εκπλήρωσε την επιθυμία του.  Όταν πήγαν εκεί και ενώ συζητούσαν χαρούμενοι για λίγη ώρα με όσους βρίσκονταν από πριν στο σπίτι και ήταν τώρα περασμένα μεσάνυχτα, τους ρώτησε εάν είχαν εκεί τη Θεία Κοινωνία. Εκείνοι απάντησαν «Τι την χρειάζεσαι τη Θεία Κοινωνία; Αφού δεν είσαι ακόμη ετοιμοθάνατος, από τη στιγμή που μιλάς με τόση χαρά μαζί μας σαν να ήσουν απόλυτα υγιείς.» «Παρόλα αυτά» απάντησε αυτός «φέρτε μου τη Θεία Κοινωνία.» Αφού την πήρε στα χέρια του, τους ρώτησε εάν είχαν κάποιο παράπονο από αυτόν ή αν είχαν κάποιον λόγο για να του κρατούν κακία.  Εκείνοι απάντησαν, πως δεν είχαν τίποτα εναντίων του και δεν είχαν καθόλου θυμό μέσα τους για κάτι.  Και του ζήτησαν να κάνει και αυτός τις ίδιες σκέψεις για αυτούς.  Τους απάντησε αμέσως «Έχω ειρήνη, παιδιά μου, με όλους τους υπηρέτες του Θεού.» Έπειτα αφού ενδυνάμωσε τον εαυτό του με την Θεία Κοινωνία, προετοιμάστηκε για την είσοδο στην άλλη ζωή και ζήτησε να μάθει πόσο κοντά βρισκόταν η ώρα στην οποία οι αδερφοί σηκώνονταν για να ψάλουν τις νυχτερινές δοξολογίες στο Θεό. Εκείνοι απάντησαν, «Δεν θέλει πολύ ώρα.» Έπειτα αυτός είπε «Όμορφα, ας περιμένουμε αυτή την ώρα.» Και αφού έκανε το σημείο του Τιμίου Σταυρού ξάπλωσε το κεφάλι του στο μαξιλάρι και αφού κοιμήθηκε για λίγο τελείωσε έτσι σιωπηλά τον επίγειο βίο του.

Και καθώς είχε υπηρετήσει τον Κύριο με έναν ταπεινό και αγνό νου και με πολύ αφοσίωση, πήγε τώρα να τον συναντήσει αφήνοντας αυτόν τον κόσμο με έναν γαλήνιο θάνατο. Και αυτή η γλώσσα η οποία είχε προφέρει τόσα πολλά ωραία λόγια για να υμνήσει τον Δημιουργό, είπε τις τελευταίες της λέξεις και πάλι για να υμνήσει το Θεό, την στιγμή που έκανε το σημείο του σταυρού και παρέδωσε το πνεύμα του στα χέρια του. Και από ότι γράφτηκε εδώ φαίνεται ότι γνώριζε από πριν για τον θάνατο του.   

Στην φωτογραφία βλέπουμε ένα μνημείο αφιερωμένο στη μνήμη αυτού του ποιητή (Caedmon το όνομα του) το οποίο βρίσκεται στο Whitby της Αγγλίας. 

*Περιοχή στη Βορειοανατολική ακτή του Ηνωμένου Βασιλείου

**Ορθόδοξη αγία, είναι πολύ πριν από το Σχίσμα.

Αγγλικό κείμενο Bede's Ecclesiastical History of England

http://www.gutenberg.org/files/38326/38326-h/38326-h.html#toc233

πηγή