Ο ρόλος του νέου πατέρα

Η γέννηση του πρώτου παιδιού αλλάζει καταλυτικά τη ζωή, τη συμπεριφορά και τις αντιλήψεις ενός ζευγαριού. Ιδίως για τον νέο πατέρα, που καλείται αρχικά να περάσει σε αφανή ρόλο. Η ανακοίνωση μιας εγκυμοσύνης και η επικείμενη άφιξη ενός νέου ανθρώπου στη ζωή είναι ένα γεγονός που προκαλεί ευτυχία, ενθουσιασμό, αλλά συνάμα ανησυχία και ανασφάλεια στους μελλοντικούς γονείς, ειδικά όταν πρόκειται για το πρώτο παιδί.

Η μητρότητα και η πατρότητα αποτελούν για τη γυναίκα και τον άνδρα αντίστοιχα τον πιο καθοριστικό και σημαντικό ρόλο στην πορεία της ζωής. Ωστόσο, τα συναισθήματα που βιώνονται από κάθε γονέα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και τους πρώτους μήνες της ζωής του μωρού είναι πολύ διαφορετικά.

Για τη γυναίκα, που κυοφορεί και θα φέρει στον κόσμο το νέο μέλος της οικογένειας, είναι πολύ έντονη η ανησυχία και το άγχος. Ανησυχία για την πορεία της εγκυμοσύνης, τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου, αλλά και για τους πόνους και την έκβαση του επικείμενου τοκετού. Βασικός επίσης παράγοντας γι’ αυτά τα συναισθήματα είναι το γεγονός ότι πολύ σύντομα η μέλλουσα μητέρα νιώθει τις κινήσεις του μωρού και επενδύει σε αυτό συναισθηματικά.  Στον κύκλο της ζωής, για κάθε γυναίκα ο ερχομός του παιδιού είναι το κορυφαίο γεγονός, η πηγή της ολοκλήρωσης.

Σταδιακή κατανόηση

Για τον άνδρα, η ανησυχία και ο φόβος δεν έχουν άμεση εμπλοκή με την εγκυμοσύνη, καθώς δεν υπάρχει αρχικά απόλυτη συνειδητοποίηση της κατάστασης. Αντιθέτως, τα συναισθήματα χαράς και υπερηφάνειας διαδέχονται αντικρουόμενα συναισθήματα, που αφορούν κυρίως τις αλλαγές που πρόκειται να βιώσει ο ίδιος ως μελλοντικός πατέρας. Αρχικά, λοιπόν, εμφανίζεται σε έντονο βαθμό το συναίσθημα του αποκλεισμού.

Οι μέλλοντες πατέρες νιώθουν παραμελημένοι, εξαιτίας του γεγονότος ότι όλοι ασχολούνται με τη γυναίκα, που λόγω της εγκυμοσύνης καθίσταται το κέντρο της προσοχής. Παράλληλα, αναπτύσσεται το αίσθημα της ευθύνης απέναντι τόσο στη γυναίκα όσο και στο παιδί που έρχεται στη ζωή. Γίνονται σταδιακά κατανοητοί οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες που οφείλει να αναλάβει ένας νέος πατέρας, ώστε να συμμετάσχει ενεργά τόσο στην εγκυμοσύνη όσο και στην ανατροφή και την ανάπτυξη του παιδιού μετά τη γέννηση. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο άντρας μπορεί να προσφέρει τη συναισθηματική κάλυψη, την τρυφερότητα και τη φροντίδα που χρειάζεται η γυναίκα, καθώς βιώνει πρωτόγνωρα συναισθήματα και έντονες αλλαγές στην ψυχική και στη σωματική της κατάσταση. Επιπλέον, έχει φανεί ότι η παρουσία του πατέρα κατά τη διάρκεια του τοκετού μπορεί να σχετίζεται με μειωμένη ανάγκη χορήγησης ηρεμιστικών στην επίτοκο.

 

Ενεργή συμμετοχή

Όμως, ο ρόλος του πατέρα παραμένει βασικός και μετά τη γέννηση, καθώς στην περίοδο αυτή θα δημιουργηθεί το πρώτο δέσιμο με το μωρό. Η βοήθεια μπορεί να αφορά πρακτικά θέματα που απαιτεί η καθημερινή φροντίδα του μωρού, αλλά και συναισθηματική στήριξη στη γυναίκα, που επωμίζεται το κύριο βάρος των ευθυνών στη φάση αυτή. Γίνεται, λοιπόν, φανερό, τόσο από ερευνητικά δεδομένα όσο και από την καθημερινή εμπειρία, ότι γενικά η στάση του μέλλοντος πατέρα συμβάλλει σημαντικά στην καλύτερη ανταπόκριση της μητέρας στον ρόλο της. Επιπρόσθετα, καθώς η δυάδα «γυναίκα – άνδρας» μεταβάλλεται σε τριάδα «μητέρα – πατέρας – παιδί», η άμεση εμπλοκή του πατέρα σε όλα τα στάδια της εγκυμοσύνης και της γέννας βοηθά να περιοριστεί το αίσθημα του αποκλεισμού, να έχει ενεργό ρόλο όταν το μωρό γεννηθεί και, φυσικά, να ενισχυθεί το δέσιμο ανάμεσα στον ίδιο και στη γυναίκα του.

Έλενα Δημαράκη,
Ψυχολόγος, Συνεργάτιδα Μαιευτηρίου ΛΗΤΩ
Πηγή