Κυριακή της Πεντηκοστής

Τη αυτή ημέρα Κυριακή ογδόη από του Πάσχα, την αγίαν Πεντηκοστήν εορτάζομεν.

 Κι αυτή την εορτή την έχουμε πάρει απ' την εβραϊκή παράδοση. Εκείνοι (οι Εβραίοι) εορτάζουν τη δική τους Πεντηκοστή τιμώντας τον αριθμό επτά (7Χ7=49. Η επομένη ημέρα μετά τις σαρανταεννιά είναι η Πεντηκοστή).

Συγκεκριμένα οι Εβραίοι γιορτάζουν την Πεντηκοστή ημέρα μετά απ’ το Πάσχα τους. Το Πάσχα το γιορτάζουν σε ανάμνηση της διαβάσεως της Ερυθράς θαλάσσης, ενώ την Πεντηκοστή, επειδή πενήντα ημέρες μετά τη διάβαση (=Πάσχα) πήραν στην έρημο το νόμο του Μωυσή, το Δεκάλογο.

Έτσι τώρα κάνουμε κι εμείς· Εορτάζουμε το Πάσχα και πενήντα μέρες αργότερα, σήμερα, παίρνουμε το Άγιο Πνεύμα. Και, όπως παλιά ο Νόμος καθοδηγούσε τους Εβραίους, έτσι τώρα εμάς μας καθοδηγεί το Άγιο Πνεύμα. Αυτό μας νομοθετεί, μας οδηγεί σε κάθε αλήθεια, Αυτό μας διδάσκει και μας δίνει εντολή να κάνουμε όλα όσα αρέσουν στο Θεό.

Πρέπει να γνωρίζουμε ότι τρεις ήταν οι μεγάλες γιορτές των Εβραίων· Το Πάσχα, η Πεντηκοστή και η Σκηνοπηγία.

Το Πάσχα το έκαναν, όπως προαναφέρθηκε, σε ανάμνηση της διαβάσεως της Ερυθρᾶς θαλάσσης. Η εβραϊκή λέξη Πάσχα στα Ελληνικά σημαίνει διάβαση, πέρασμα. Εκείνη η γιορτη ήταν προτύπωση της δικής μας γιορτής του Πάσχα· φανέρωνε τη δική μας διάβαση και επιστροφή από τη σκοτεινή ζωή, τη ζωή της αμαρτίας, στον Παράδεισο.

Την Πεντηκοστή τη γιόρταζαν σε ανάμνηση της κακοπάθειάς τους μέσα στην έρημο, για να θυμούνται ότι μπήκαν στη γη της Επαγγελίας μετά από πολλές θλίψεις. Τότε, όταν μπήκαν στη γη της Επαγγελίας, απόλαυσαν τους καρπούς των δένδρων, το κρασί και το ψωμί, το οποίο γίνεται από το σιτάρι. Κι αυτό ήταν μια προτύπωση για τη δική μας πορεία· κι εμείς μετά από τις θλίψεις και την κακοπάθεια της αμαρτίας μπαίνουμε στην Εκκλησία και μέσα σ’ αυτή μεταλαμβάνουμε κι απολαμβάνουμε το Σώμα και το Αίμα του Δεσπότου Χριστού. Αλλοι, λοιπόν, λένε ότι γι’ αυτό το λόγο γιόρταζαν οι Εβραίοι την Πεντηκοστή, ενώ άλλοι, όπως προαναφέραμε, λένε ότι τη γιόρταζαν σε τιμή και ανάμνηση των πενήντα ημερών που νήστεψε ο Μωυσής και πήρε ύστερα το θεόγραφο Νόμο, τις Δέκα Εντολές. Ταυτόχρονα με τη γιορτή αυτή θυμούνταν και τη θυσία του μόσχου κι όλα τ’ άλλα που έκανε ο Μωυσής και πριν ανεβεί στο Όρος και όταν κατέβηκε. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι η Πεντηκοστή επινοήθηκε από τους Εβραίους για να δείξουν την τιμή τους προς τον αριθμό επτά, ο οποίος θεωρείται ιερός (πρβλ.  Εξοδος κ´, 11). Πραγματικά ο αριθμός αυτός των ημερών, αν προστεθεί στον εαυτό του επτά φορές, μας κάνει τον αριθμό πενήντα. Μας λείπει, βέβαια, μία ημέρα (που είναι η αρχή της επομένης επτάδος των ημερών). Οι Εβραίοι μάλιστα τιμούν όχι μόνο με τις ημέρες τον αριθμό πενήντα, αλλά και με τα έτη. Έτσι το πεντηκοστό έτος το έχουν σε τιμή και το ονομάζουν Ιωβηλαίο. Στο έτος αυτό αφήνουν τη γη ακαλλιέργητη (για να ξεκουραστεί), αφήνουν ελεύθερα τα ζώα κι ελευθερώνουν τους δούλους που είχαν αγοράσει.

Τρίτη μεγάλη εορτή των Εβραίων ήταν η Σκηνοπηγία. Αυτή την γιόρταζαν μετά τη συγκομιδή των καρπών το φθινόπωρο, δηλ. πέντε μήνες μετά την εορτή του Πάσχα. Τη Σκηνοπηγία την είχαν σε ανάμνηση της ημέρας εκείνης, κατά την οποία ο Μωυσής έστησε τη σκηνή που είδε μέσα στη νεφέλη στο όρος Σινά, και την οποία στη συνέχεια κατεσκεύασε ο αρχιτέκτονας Βεσελεήλ με τις οδηγίες του (Εξοδος κεφ. λα´). Μαλιστα οι Εβραίοι όταν τιμούν την εορτή αυτή φτιάχνουν σκηνές. Τότε όλη μέρα ζουν στα χωράφια τους ευχαριστώντας το Θεό και συγκεντρώνουν τους καρπούς των κόπων τους. Σ’ αυτή την ημέρα φαίνεται ότι έγραψε και ο Δαβίδ τους ψαλμούς που έχουν την επιγραφή «υπέρ των ληνών» (ληνός=το πατητήρι όπου πατούν τα σταφύλια, πρβλ. Ψαλμ. 8, 80, 83). Η εορτή αυτή είναι προτύπωση της αναστάσεώς μας στη Βασιλεία των Ουρανών. Τότε θα διαλυθούν οι σάρκινες σκηνές, τα σώματά μας, θα ξαναγίνουν πάλι άφθαρτα και θα απολαύσουμε τους καρπούς των κόπων μας πανηγυρίζοντας στις αιώνιες σκηνές, στη Βασιλεία του Θεού.

Εμείς σήμερα που γιορτάζουμε τη δική μας Πεντηκοστή, πρέπει να γνωρίζουμε ότι την ημέρα αυτή, όταν εορταζόταν η Πεντηκοστή των Εβραίων, ήλθε το Άγιο Πνεύμα στους Μαθητές του Χριστού. Επειδή, λοιπόν, οι Άγιοι Πατέρες θεώρησαν καλό να ξεχωρίσουν τις γιορτές για να τιμήσουν με τον τρόπο αυτό το μεγαλείο του Παναγίου και Ζωοποιού Πνεύματος, γι’ αυτό αύριο εορτάζουμε το Πανάγιο Πνεύμα, που είναι μία υπόσταση της Αγίας Τριάδος και θα πούμε το πως ήλθε στους Αποστόλους.

Ταις των αγίων Αποστόλων πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον ημάς. Αμήν.