Δυσλεξία: μαθησιακή διαταραχή – πρόβλημα για τα παιδιά

    Το σύνδρομο της δυσλεξίας ήταν και εξακολουθεί να είναι αιτία διχασμού για τους επιστήμονες που το μελετούν, αφού λόγω της πολυπλοκότητάς του, θα ήταν ευκολότερο να πούμε τι δεν είναι το σύνδρομο αυτό, παρά τι είναι.

Η δυσλεξία ανήκει στην οικογένεια των μαθησιακών διαταραχών και αν ο ορισμός της μπορούσε να αποδοθεί με απλά λόγια, θα λέγαμε πως είναι η δυσκολία στην ανάγνωση, τη γραφή και τα μαθηματικά. Το σύνδρομο αυτό εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά, κυρίως αγόρια (αναλογία 4:1 με τα κορίτσια) της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.

    Όπως και στο θέμα του ορισμού, έτσι και στην αιτιολογία, οι γνώμες διίστανται. Έτσι για κάποιους η δυσλεξία είναι δυσλειτουργία του εγκεφάλου, ο οποίος είναι παρολ’αυτά  φυσιολογικός και πολλές φορές μεγαλοφυής, ενώ άλλοι της βάζουν την ετικέτα της νευρολογικής διαταραχής. Όπως και να’χει όμως, τα ακριβή αίτια της δυσλεξίας δεν είναι γνωστά, μιας και τα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο αυτό δεν προέρχονται από μία συγκεκριμένη κοινωνική, πνευματική ή οικονομική τάξη. Μετά από έρευνες, η δυσλεξία, έχει συσχετισθεί και με ιστορικό περιγεννητικών επιπλοκών.

 ΤΥΠΟΙ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ

• Επίκτητη δυσλεξία, όπου το άτομο δυσκολεύεται ή αδυνατεί να επεξεργαστεί τον γραπτό λόγο, αν και είχε γνώσεις γραφής και ορθογραφίας στο παρελθόν οι οποίες όμως χάθηκαν. Αυτό συμβαίνει μετά από εγκεφαλικό τραυματισμό του αριστερού ημισφαιρίου.
• Ειδική ή εξελικτική δυσλεξία, η οποία με τη σειρά της διακρίνεται στην οπτική και ακουστική δυσλεξία, με την πρώτη να εκδηλώνεται ως δυσκολία στη μάθηση που γίνεται μέσω της οπτικής λειτουργίας, ενώ η δεύτερη, στηρίζεται στο ότι η ανάγνωση υποβοηθείται από την ακοή και οποιαδήποτε δυσλειτουργία την επηρεάζει.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

• Δυσκολία στη γραφή και στον γραπτό λόγο γενικότερα.
• Σοβαρά ορθογραφικά προβλήματα.
• Δυσκολία στην ανάγνωση.
• Δυσκολία στα μαθηματικά, με την αφομοίωση συμβόλων να φαντάζει αδύνατη.
• Προβλήματα οργάνωσης και μνήμης.
• Προβλήματα στον προφορικό λόγο.
• Σύγχυση δεξιού και αριστερού.
• Αδυναμία συσχετισμού λέξης και ήχου.
• Αδυναμία κατανόησης της σημασίας των λέξεων.
• Διάσπαση προσοχής.
• Διαταραχή προσανατολισμού.
• Δευτεροπαθή ψυχολογικά προβλήματα.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

     Η ανακάλυψη της δυσλεξίας τις πιο πολλές φορές γίνεται από τον δάσκαλο, χωρίς αυτό να είναι μια εύκολη υπόθεση αφού απαιτεί εμπειρία και εξειδίκευση. Αργότερα το παιδί εξετάζεται προσεκτικά από ειδικούς, νευρολόγο, λογοθεραπευτή, ψυχολόγο, οι οποίοι θα αποφασίσουν με ποιες μεθόδους θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Η διάγνωση ‘αποβλέπει στον αποκλεισμό οπτικών και ακουστικών διαταραχών, την εκτίμηση της πνευματικής ανάπτυξης  και την επιτέλεση test νοημοσύνης’.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

    Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποιος γνωστός τρόπος διόρθωσης της βαθύτερης αυτής δυσλειτουργίας του εγκεφάλου που ευθύνεται για τη δυσλεξία. Παρολ’αυτά μπορεί να επιτευχθεί θεραπεία μέσω ειδικού τρόπου εκπαίδευσης με τον οποίο το παιδί θα είναι σε θέση να διορθώνει τα λάθη του. Στο έργο αυτό, πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ο εκπαιδευτικός στο σχολείο και η υποστήριξη του οικογενειακού περιβάλλοντος στο σπίτι. Συνεδρίες με λογοθεραπευτή και συμμετοχή σε ομάδες υποστήριξης μπορούν επίσης να φέρουν θεαματικά αποτελέσματα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1)      Νικηφόρος Β. Αγγελόπουλος

Ιατρική ψυχολογία και ψυχοπαθολογία- Μια σύγχρονη Ψυχιατρική.

Τόμος Α, Εκδόσεις ΒΗΤΑ, 2009, σελ. 199-203

2)      Dr. Χρύσανθος Χρυσανθόπουλος FAAP, FAAA

Παιδιατρική Πρωτοβάθμια Φροντίδα.

Εκδόσεις Θεσσαλονίκη, 5^η έκδοση, 2010, σελ. 348

3)      Δημήτρης Π. Στασινός

Δυσλεξία και σχολείο- Η εμπειρία ενός αιώνα.

Gutenberg- Παιδαγωγική σειρά. Αθήνα 2003, σελ.38-39.

4)      Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας- Γενεύη- Κέντρο Συνεργασίας για την   εκπαίδευση και την έρευνα στη ψυχική υγεία.

Ταξινόμηση ICD-10 ψυχικών διαταραχών και διαταραχών της συμπεριφοράς- Κλινικές περιγραφές και οδηγίες για τη διάγνωση.

Εκδόσεις ΒΗΤΑ, 1992, σελ. 304-316

ΠΗΓΗ