ΟΙ ΕΡΩΤΕΣ ΤΗΣ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

Η ηλικία της εφηβείας φαίνεται να δημιουργεί την αίσθηση της ψυχικής ανάγκης για τη σύναψη κάποιου δεσμού.  Οι ανάγκες αυτές δεν σημαίνει ότι είναι πραγματικές. Δημιουργούνται περισσότερο από την πίεση του περιβάλλοντος. Η εφηβεία είναι ηλικία ουσιαστικής προετοιμασίας για ένα δεσμό που μπορεί να ακολουθήσει σε επόμενο στάδιο και όχι ηλικία δημιουργίας δεσμού.

Οι δεσμοί που δημιουργούνται στην εφηβεία δεν ανταποκρίνονται, εκτός ελαχίστων ίσως εξαιρέσεων, σε πραγματικές ανάγκες. Έχουν άλλα κίνητρα.

Ένα κίνητρο είναι η βιολογική πίεση που αισθάνεται ο νέος να τον κινεί προς το άλλο φύλο. Η πίεση αυτή είναι σχεδόν σωματική και ζητά την εκτόνωση της προς το άλλο φύλο. Δεν μπορεί να την κρίνει σωστά και της δίνει την ονομασία «έρωτας». Ζει την ψευδαίσθηση ότι ερωτεύτηκε, ότι αγάπησε πραγματικά. Ο δεσμός αυτός σπάνια είναι μόνιμος. Ακολουθείται από επόμενο δεσμό και πάλι νομίζει ότι αγαπάει και ερωτεύεται, αλλά είναι και πάλι μακριά από την πραγματική αγάπη και τον πραγματικό έρωτα.

Το σχολικό (και το πανεπιστημιακό) περιβάλλον είναι ένα κίνητρο για τη δημιουργία δεσμών στην εφηβική ηλικία. Κατ’ αρχήν πρέπει να πούμε ότι και το σχολικό περιβάλλον επηρεάζεται από το γενικότερο κοινωνικό περιβάλλον το οποίο σήμερα θεωρεί τη σύναψη σχέσης σαν στοιχείο «εκ των ων ουκ άνευ» της προσωπικότητας. Το μοντέλο ζωής σήμερα για το αγόρι και το κορίτσι που βρίσκονται στην εφηβεία είναι η δημιουργία δεσμού. Και η εφηβική ηλικία έχει ανάγκη, περισσότερο από κάθε άλλη, να κάνει ότι κάνουν και όλοι οι άλλοι γύρω. Σήμερα το παιδί που είναι στην εφηβεία δεν θέλει να το περιθωριοποιήσουν και να του πουν ότι δεν είναι σαν όλη την υπόλοιπη κοινότητα των εφήβων, δηλαδή ότι δεν έχει σχέση.

Από μια άλλη σκοπιά ο νέος και η νέα σήμερα θεωρούν ότι η σύναψη σχέσης είναι ένα σημείο αναγνωρίσεως της αξίας τους, αλλά και αυτοπραγματώσεως. Νιώθουν ότι με τη σχέση «περνάει» η μπογιά τους, το στυλ τους, η εμφάνισή τους. Σε αντίθεση περίπτωση θεωρούν ότι αφού δεν έχουν  σχέση αυτό σημαίνει ότι δεν τους προσέχει κανένας και καμμία. Και μια τέτοια αίσθηση δημιουργεί φοβερά μειονεκτικά συναισθήματα.

Επίσης στη σημερινή εποχή για τη δημιουργία (πολλαπλών) σχέσεων ευθύνεται κατά πολύ η επιθετικότητα για τα θέματα αυτά των κοριτσιών. Αυτή μπορεί να εκφράζεται με ειρωνεία, με πρόσκληση, αλλά και με «ρίξιμο στα ίσια» προς τα αγόρια. Όπως είναι ευνόητο σε τέτοιες περιπτώσεις, οι όποιες αναστολές των αγοριών εύκολα «πάνε περίπατο», είτε γιατί ενδίδουν ψυχικά ή βιολογικά στον πειρασμό, είτε γιατί «φοβούνται» τον στιγματισμό από μια τέτοια άρνηση. Έτσι, κι αν αντισταθούν σε μια ή δυο περιπτώσεις, στη συνέχεια ενδίδουν.

Κάποιες φορές το κακό οικογενειακό περιβάλλον σπρώχνει τους νέους στη σύναψη μιας σχέσης για να λυτρωθούν από το ψυχοπλάκωμα του σπιτιού. Αυτό βεβαίως επειδή έχει προβληματικό κίνητρο έχει και προβληματικές επιλογές με ολέθρια πολλές φορές αποτελέσματα.

Γενικά στις περιπτώσεις των σχέσεων ένα μεγάλο κακό είναι ότι δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι υπάρχει έρωτας και αγάπη. Πράγμα το οποίο είναι ψευδές. Είναι μια κατάσταση η οποία έχει στοιχεία που φαίνονται σαν έρωτας και αγάπη, αλλά είναι ψευδεπίγραφα. Κάθε σεξουαλική πράξη ή πρόχειρος δεσμός δεν είναι πραγματική αγάπη, ούτε μπορούμε να τα «βαφτίζουμε» με αυτό το όνομα. Η πραγματική αγάπη και ο πραγματικός έρωτας ανάμεσα σε μια γυναίκα και σε έναν άνδρα είναι στοιχεία μη επαναλαμβανόμενα, έχουν μια μοναδικότητα. Η σημερινή πρακτική αλλοιώνει αυτή την μοναδικότητα του έρωτα και της αγάπης  και την υποβιβάζει στη σχέση  του υποκατάστατου και της φτηνής απομίμησης. Συνέπεια αυτού είναι να μην μπορούν να αγαπήσουν ποτέ πραγματικά.

Θα μπορούσαμε να πού με και μερικά ακόμη στοιχεία για της συνέπειες αυτές.

Είναι γεγονός συνηθισμένο η παραμέληση των μαθημάτων διότι ο νους είναι πλέον σε άλλα πράγματα.

Πολλές φορές οι έφηβοι, όταν κάνουν μια σχέση, αλλοτριώνονται. Άγονται και φέρονται από τη συμπεριφορά, τα λόγια, τις διαθέσεις του άλλου προσώπου με αποτέλεσμα να διακόπτουν τη δική τους ολοκλήρωση είτε στα μαθήματα και γενικά τις σπουδές, είτε στην ανάπτυξη της προσωπικότητας.

Φυσική συνέχεια των παραπάνω είναι οι καθημερινές συγκρούσεις με το οικογενειακό περιβάλλον, το οποίο δεν μπορεί ή και δεν ξέρει να διαχειριστεί τέτοιες περιπτώσεις.

Μέσα σ’  αυτό το πλαίσιο παθογένειας, που κινείται το όλο θέμα, τίθενται λανθασμένα κριτήρια για την επιλογή συζύγου (εμφάνιση, προκλητικότητα, χρήμα, εξυπνάδα κλπ) τα οποία παραμένουν δια βίου. Αυτό φυσικά οδηγεί σε αυριανές λανθασμένες επιλογές, με αποτέλεσμα το φαινόμενο των διαλυομένων γάμων κατά συρροή.

Εδώ θα επαναλάβουμε με άλλα λόγια ότι τελικά δημιουργείται μια λανθασμένη εκτίμηση για την πραγματική αγάπη. Συγχέεται πλέον με τον αισθησιακό έρωτα. Και αυτός ο έρωτας απολυτοποιείται σαν κάτι το μοναδικό.

Η όλη υπόθεση, για να επιτύχει η προσπάθεια σύναψης σχέσης, εξελίσσεται σε μια τρομοκρατία και μια δικτατορία του «φαίνεσθαι». Τα αγόρια λιγότερο και τα κορίτσια ασυγκρίτως περισσότερο υποφέρουν με το θέμα της εμφάνισης. Στην ηλικία αυτή οι έφηβοι έχουν έμφυτη την τάση να φροντίσουν και να περιποιηθούν την εμφάνισή τους. Πέρα όμως από αυτή, τη φυσική κατάσταση έχουμε μια αγχωτική συμπεριφορά που εκφράζεται συχνά με τα ερωτήματα «πως φαίνομαι;» και «πώς είμαι;». Είναι δε γνωστή σε όλους μας η αγωνία για τα δείγματα της ακμής ή άλλων σωματικών ατελειών (πραγματικών ή φανταστικών) και οι ατέλειωτες ώρες στον καθρέφτη. Και φυσικά η τάση αυτή διογκώνεται υπερβολικά προκειμένου η εμφάνιση να είναι της αποδοχής της ομάδας και πολύ περισσότερου του άλλου φύλου ή ενός ατόμου-στόχου του άλλου φύλου

Κατά τη γνώμη μας η μεγαλύτερη ζημιά γίνεται στην ψυχική σφαίρα του ανθρώπου. Η ψυχική ταλαιπωρία στην οποία υποβάλλεται ο νέος άνθρωπος είναι ανυπολόγιστη. Οι νέοι μετά από αλλεπάλληλες σχέσεις φτάνουν κατακουρασμένοι στο γάμο. Οι επιλογές γι’  αυτόν δεν έχουν γίνει με σωστά κριτήρια. Επειδή έχουν προδώσει και έχουν προδοθεί στις σχέσεις δεν μπορούν να αγαπήσουν πραγματικά. Κι όταν βρουν πραγματική αγάπη δεν την εμπιστεύονται. Ένας γάμος όμως με τέτοια κριτήρια και με τέτοιο υπόβαθρο είναι σχεδόν καταδικασμένος και η εν δυνάμει φθορά του έχει ξεκινήσει από την εφηβική ηλικία. Οι ζημιές του θα είναι καταστρεπτικές για τους συζύγους και για την κοινωνία και φυσικά πολύ περισσότερο για τα παιδιά.

Το μέλλον για το θέμα αυτό φαίνεται ζοφερό. Η βιομηχανία του έρωτα κάνει τα πάντα για να σεξουαλικοποιήσει τα πάντα. Η επίσημη πολιτεία συνεπικουρούμενη από πολλούς γονείς προσφέρει εξυπηρετήσεις προφυλακτικών, αντισυλληπτικών, εμβολίων και στην ανάγκη, εκτρώσεων. Οι νέοι βολεύτηκαν με το «χρυσωμένο χάπι» των σχέσεων. Καταστρέφονται και δεν αντιδρούν. Αποδέχονται σχεδόν αναντίρρητα τη συμμετοχή τους στην καινούργια νοοτροπία ζωής. Κυλιούνται στο βόρβορο και δεν καταλαβαίνουν ότι βουλιάζουν κάθε μέρα.

Βεβαίως υπάρχει ο Θεός που ενδιαφέρεται για τα παιδιά του. Τα σχέδια και τις επεμβάσεις Του δεν τα γνωρίζουμε. Αλλά είναι σίγουρο ότι δεν είναι απαθής θεατής.

Ασφαλώς δεν πρέπει να παραγνωρίσουμε το ρόλο της συνείδησης μέσα σε κάθε νέο και σε κάθε νέα. Η συνείδηση λέει αυτά που πρέπει να πει. Κάνει το έργο της. Το θέμα είναι ότι στον καταιγισμό των ΜΜΕ για τα θέματα αυτά μερικές φορές φαίνεται ότι η αντίστασή της σβήνεται. Το χρέος το δικό μας σαν γονέων και σαν εκπαιδευτικών είναι να μιλήσουμε στα παιδιά με ευκαιρίες που παρουσιάζονται καθημερινά και να ενισχύσουμε το ρόλο της συνείδησης. Να τονίσουμε το θέλημα του Θεού και να βάλουμε τα όρια και τα κριτήρια που θέλει ο Θεός και στα θέματα αυτά.