Ο αυτισμός δεν πρέπει να θεωρείται αναπηρία ή διαταραχή

Ο αυτισμός αποτελεί την τελευταία προκατάληψη που ως κοινωνία θα πρέπει να ξεπεράσουμε. Πολλές φορές μπορεί να φοβούμαστε αυτό που αποκλίνει από το «φυσιολογικό» ή από τον «κανόνα», με αποτέλεσμα να θεωρούμε όσους είναι διαφορετικοί κατώτερους από τους εαυτούς μας.

Ο αυτισμός έχει χαρακτηριστεί ως αναπηρία μέσα από πλήθος ερευνών και θεωριών. Οι επικρατούσες θεωρίες δεν αναφέρουν τα θετικά των αυτιστικών και συνήθως παρουσιάζουν μια καταδικαστική εικόνα του αυτισμού. Λέξεις όπως ασθένεια, αναπηρία, διαταραχή, εμμονικός, κτλ έχουν χρησιμοποιηθεί συχνά για να περιγράψουν τον αυτισμό.

Μια πρόσφατη γενετική μελέτη, στην οποία συμμετείχαν ταυτόσημα και μη ταυτόσημα δίδυμα, διαπίστωσε ότι το 56-95% των παρατηρούμενων χαρακτηριστικών είναι γενετικής προέλευσης κι ότι ο αυτισμός οφείλει την ύπαρξή του σε γενετικές διαφορές, γνωστές ως πολυμορφισμοί. Τα είδη διαφοροποιούνται μέσω γενετικών αλλαγών συνέχεια. Όταν αυτές οι αλλαγές είναι θετικές περνούν στην επόμενη γενιά. Ο αυτισμός είναι ένα παράδειγμα της φυσικής διακύμανσης. Οι τρέχουσες εκτιμήσεις είναι ότι 1 στα 100 άτομα βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Αν ο αυτισμός είναι μια ασθένεια λοιπόν, γιατί οι αυτιστικές παραλλαγές των γονιδίων περνούν στις επόμενες γενιές;

Οι ιατρικές «θεραπευτικές» προσεγγίσεις, η προγεννητική εξέταση και η φαρμακευτική αντιμετώπιση στηρίζονται στο κέρδος της φαρμακευτικής βιομηχανίας. Τα προγράμματα αυτά εγείρουν πολλά ερωτήματα, κυρίως επειδή πολλοί αυτιστικοί ενήλικες επιδιώκουν το δικαίωμα να αντιμετωπίζονται ως ισότιμα μέλη της κοινωνίας, απορρίπτοντας την ιδέα της αναπηρίας. Η φαρμακευτική βιομηχανία έχει έννομο συμφέρον να διαιωνίζει το ιατρικό μοντέλο και να παρουσιάζει τον αυτισμό ως ασθένεια.

Ένας συχνός μύθος για τον αυτισμό είναι ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη νοητική αναπηρία. «Αυτισμός και νοητική αναπηρία συχνά εμφανίζονται μαζί σε κλινικό περιβάλλον, και αυτό έχει κάνει πολλούς ερευνητές να πιστεύουν ότι έχουν τις ίδιες γενετικές αιτίες. Η έρευνά μας προκαλεί αυτήν την υπόθεση» λέει η Dr Rosa Hoekstra, λέκτορας στο Open University, η οποία σε μία πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι τα γονίδια για τον αυτισμό είναι διαφορετικά από εκείνα των μαθησιακών δυσκολιών. Τα αυτιστικά άτομα εμφανίζουν ένα μεγάλος εύρος νοητικής ικανότητας, ως και την υψηλή νοημοσύνη.

Τα αυτιστικά άτομα διαφέρουν γενετικά και νευρολογικά. Είναι άτομα με σκέψεις, συναισθήματα, προτερήματα, αδυναμίες και με διαφορετικό στυλ μάθησης και επικοινωνίας. Ο αυτισμός είναι ένα παρακλάδι ενός μεγάλου γενετικού δέντρου.

Το άρθρο είναι απόδοση του άρθρου Autism doesn’t have to be viewed as a disability or disorder

Φώτης Παπαναστασίου

Ειδικός Παιδαγωγός

MSc Σχολική Ψυχολογία

www.eidikospaidagogos.gr