«Ένας «άσημος» ήρωας. Ιωάννης Καραβίας.»

Σαν σήμερα (28 Οκτωβρίου) ένας άσημος Ταγματάρχης του Ελλην. Στρατού, ο Ιωάννης Καραβίας του Θεοδώρου, έπαιρνε διαταγή από τη Στρατιά Δ. Μακεδονίας να μεταφέρει εντολές στο Απόσπασμα Πίνδου, υπό τον Κ. Δαβάκη. Αυτός, έφτασε στο Επταχώρι και βρήκε μια κατάσταση τραγική. Οι Ιταλοί της μεραρχίας Τζούλια είχαν εισχωρήσει και οι Έλληνες είχαν αποδιοργανωθεί. Ο Δαβάκης έκανε ό,τι μπορούσε αλλά τα γεγονότα ξεπερνούσαν τις δυνάμεις του. Το απόσπασμα είχε δύναμη τριών λόχων ενώ η Τζούλια είχε χιλιάδες πάνοπλους αλπινιστές.

Ο νεαρός Ταγματάρχης ήταν Ρουμελιώτης, δεν το έβαζε κάτω.

Ανέλαβε, χωρίς να έχει υποχρέωση μια διλοχία και έστησε καρτέρι στο Ταμπούρι και την Τσούκα. Μιλώντας στους στρατιώτες τους εμψύχωσε για να δώσουν τη μάχη υπέρ βωμών και εστιών. Αυτοί πήραν θάρρος και αντιμετώπισαν με επιτυχία τους πάνοπλους Ιταλούς, προκαλώντας τους σοβαρότατες απώλειες. Την κρίσιμη στιγμή ο Δαβάκης τραυματίστηκε αλλά ο ταγματάρχης τον αντικατέστησε επάξια. Τότε έπεσε και ο πρώτος νεκρός αξιωματικός, ο Διάκος από την ιταλοκρατούμενη Σύμη.

Ο Καραβίας κράτησε τον αγώνα στην Πίνδο όσο χρειαζόταν για να έλθει η ενίσχυση από τον στρατηγό Βραχνό. Ο ίδιος μάλιστα ο Στρατηγός έφτασε στην περιοχή και ανέλαβε τον συντονισμό των μονάδων, εκδηλώνοντας ταυτόχρονα τον έντονο θαυμασμό του για τον υφιστάμενό του ταγματάρχη Καραβία. Από τότε τον κράτησε δίπλα του, ως Επιτελή του, προτείνοντάς τον μάλιστα για παρασημοφόρηση αλλά και προαγωγή στον βαθμό του Συνταγματάρχη. Δεν είχε άδικο για την πρόταση αυτή. Η αντίσταση στην Πίνδο στέρησε από τους Ιταλούς τη δυνατότητα να φτάσουν στη Θεσσαλία μέσω της Σαμαρίνας και των Γρεβενών. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο το μέτωπο θα κοβόταν στα δύο και οι μαχητές στη Δυτική Μακεδονία θα περικυκλώνονταν επικίνδυνα. Η δράση του Δαβάκη και κυρίως του Καραβία κατέστρεψε μια ολόκληρη Μεραρχία και κράτησε ζωντανή την άμυνα εναντίον των εισβολέων. Όπως γράφτηκε αργότερα από Άγγλους στρατιωτικούς, αυτή ήταν η πρώτη σημαντική νίκη στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ανέτρεψε τη ροή των γεγονότων.

Η δράση του Ιωάννη Καραβία δε σταμάτησε εκεί. Έφυγε για τη Μέση Ανατολή, όπου εντάχθηκε στην ΙΙΙ Ορεινή Ταξιαρχία και πολέμησε στη Βόρεια Αφρική. Οι στρατιώτες του προκάλεσαν τον θαυμασμό των συμμάχων, όταν στη μάχη του Ελ Αλαμέιν κατόρθωσαν να διεισδύσουν σε δύσβατο κομμάτι της ερήμου και να κρατήσουν τις γραμμές τους έναντι σφοδρότατης Γερμανικής και Ιταλικής επίθεσης.

Η μοίρα τον έφερε να πολεμά τους Ιταλούς μέσα στην Ιταλία. Εκεί τους έδωσε ένα ακόμη μάθημα, κάνοντας την πλάστιγγα του πολέμου να γύρει περισσότερο υπέρ των συμμάχων. Όταν βρέθηκαν μπροστά στον Ρουβίκωνα η γερμανική άμυνα, γνωστή και ως Γοτθική Γραμμή, έδειχνε ανίκητη. Όλες οι επιθέσεις των συμμάχων αποτύγχαναν με μεγάλες απώλειες. Τότε το στρατηγείο έδωσε διαταγή στην Ταξιαρχία να πάρει θέσει μάχης για να υπερασπιστεί μια καναδική μεραρχία. Ο διοικητής της Θρ. Τσακαλώτος, όπως ο ίδιος έγραψε αργότερα, κάλεσε τον Καραβία και του ανακοίνωσε τη διαταγή, ρωτώντας τον αν μπορούσαν οι εξουθενωμένοι από τις συνεχείς μάχες στρατιώτες του να αναλάβουν τέτοιον αγώνα. Αυτός χωρίς να πει τίποτε έφυγε για τη μάχη. Κατόρθωσε αυτό που αδυνατούσαν να κάνουν οι υπόλοιποι σύμμαχοι.

Οι στρατιώτες του ανέτρεψαν υπέρτερες γερμανικές δυνάμεις και διείσδυσαν τόσο πολύ εντός του εχθρικού εδάφους, ώστε αναγκάστηκε η ανώτερη διοίκηση να τους σταματήσει, επειδή δεν μπορούσαν οι υπόλοιποι να ακολουθήσουν. Οι Έλληνες κατέλαβαν το Ρίμινι και οι Ιταλοί παραδόθηκαν στον Ελληνικό Στρατό. Το ρήγμα που άνοιξαν οι στρατιώτες του Καραβία έδωσε τη δυνατότητα στους συμμάχους να διώξουν βορειότερα τους Γερμανούς και να ελευθερώσουν το μεγαλύτερο μέρος της Ιταλίας. Για τη δράση του αυτή ο Ιωάννης Καραβίας έλαβε πλήθος συμμαχικών μεταλλίων, ανάμεσά τους και το ανώτερο Αριστείο Ανδρείας της Μεγάλης Βρετανίας. Ήταν ο πρώτος μη Εγγλέζος που πήρε αυτό το βραβείο.

Η Ελλάδα του επεφύλασσε διαφορετική αντιμετώπιση. Ο ήρωας της Πίνδου, όπως και πολλοί άλλοι συμπολεμιστές του, έχασε τις προαγωγές επ’ ανδραγαθία, επειδή δεν συμμετείχε στις κατοχικές Ένοπλες Δυνάμεις. Αργότερα ο στρατάρχης Παπάγος τον «αντάμειψε» με πρόωρη αποστρατεία, επειδή δεν φάνηκε τελείως υποτακτικός στις πολιτικές βλέψεις του στρατού. Έφυγε από το στράτευμα με τον βαθμό του Αντιστράτηγου, στερημένος από τη χαρά να συμβάλλει στην ανανέωση του Ελληνικού Στρατού στην ειρηνική περίοδο. Αργότερα πολιτεύθηκε και έγινε υφυπουργός στην Κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου. Πέθανε σε βαθειά γεράματα το 1994.

Αν τώρα ψάξει κανείς μια πλατεία ή έναν δρόμο που να φέρει το όνομά του, μάλλον δε θα βρει τίποτε! Μόνο ένα άγαλμα στον Μύτικα Αιτωλοακαρνανίας, απ’ όπου καταγόταν, και μια οδός στην Πάρο, την πατρίδα της γυναίκας του αφιερώθηκαν στον στρατηγό, πολύ αργότερα μετά το 2000! Η επίσημη ιστορία φαίνεται να έχει ξεχάσει επί δεκαετίες τον ήρωα που συνέβαλε καίρια στη νίκη στην Πίνδο αλλά και στην Ιταλία. Τον ήρωα που τίμησαν οι σύμμαχοι αλλά οι κρατούντες στην πατρίδα του κατόρθωσαν να τον θέσουν εκποδών. Αιωνία του η μνήμη.

Γεώργιος Β. Τσούπρας
Δρ. Θεολογίας-Καθηγητής