Αυτοτραυματισμοί στην εφηβεία μια κρυφή και σιωπηλή «μόδα» των εφήβων

«Μαμά, μπαμπά πάω για ύπνο… Μετάφραση: Μαμά, μπαμπά πάω να κόψω τα χέρια μου και μετά να κλάψω μέχρι να κοιμηθώ». Ανάρτηση στην προσωπική σελίδα κοινωνικής δικτύωσης έφηβης 15 ετών. Σε ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης έχει δημιουργηθεί ομάδα μέσα από στην οποία οι έφηβοι αυτοτραυματίζονται προκειμένου ο αγαπημένος τους τραγουδιστής να σταματήσει να καπνίζει μαριχουάνα. Σε διαφορετική ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης έφηβη αναφέρει: «Παιδιά μόλις κόπηκα με ξυραφάκι… Ο πόνος όμως είναι απολαυστικός, ένιωσα μια ελευθερία… Δεν με πονάνε πλέον τα προβλήματα μου».

Οι αυτοτραυματισμοί, ένα φαινόμενο που φαίνεται να λαμβάνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις ανάμεσα στους εφήβους και ιδιαίτερα μέσα στο διαδίκτυο, όπου τα παιδιά επικοινωνούν διάφορους τρόπους αυτοτραυματισμού το ένα με το άλλο. Με τον όρο «αυτοτραυματισμό» αναφερόμαστε σε όλες τις επιθετικές συμπεριφορές που εκδηλώσει ένα άτομο προς τον ίδιο του τον εαυτό – και όχι προς τους άλλους – και δεν έχει σκοπό την αυτοκτονία. Επίσης θα πρέπει να τονιστεί ότι ο όρος «αυτοτραυματισμοί» δεν περιλαμβάνει πράξεις αποδεκτές από την κοινωνία, όπως δερματοστιξία (τατουάζ) και τρυπημάτων διαφόρων σημείων του σώματος.

Αντίθετα, οι έφηβοι που αυτοτραυματίζονται το κάνουν κρυφά και υποφέρουν σιωπηλά. Δεν είναι μια πράξη με πρόθεση αυτοκτονίας ωστόσο ο κίνδυνος σοβαρού και θανατηφόρου τραυματισμού παραμένει υψηλός. Τα παιδιά χαρακώνονται με αιχμηρά αντικείμενα (π.χ. τη μικρή λεπίδα από την ξύστρα), προκαλούν εγκαύματα ή τοποθετούν μικροσκοπικά γυάλινα, πλαστικά ή μεταλλικά αντικείμενα στον υποδόριο ιστό ή και βαθύτερα (self-embedding). Σκοπός των παιδιών δεν είναι να τιμωρήσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα, να τραβήξουν την προσοχή τους ή να δηλώσουν τα αρνητικά τους συναισθήματα. Σκοπός τους είναι η πρόκληση σωματικού πόνου με στόχο την ανακούφιση από συναισθηματικές δυσκολίες. Για παράδειγμα, υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που έχουν βιώσει Σχολικό Εκφοβισμό και ως λύση στο πρόβλημά τους έχουν βρει τους αυτοτραυματισμούς.

Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στα παιδιά που:

● παρατηρούνται χαρακιές και εγκαύματα σε χέρια, πόδια, κοιλιά κ.λπ.

● κρύβουν αιχμηρά αντικείμενα (ξυράφια, μαχαίρια, βελόνες, πινέζες) στα πράγματά τους

● έχουν φίλους και συμμαθητές που αυτοτραυματίζονται

● επιμένουν να φοράνε ακατάλληλα για την εποχή ρούχα (π.χ. μακρυμάνικα ρούχα το καλοκαίρι)

● βρίσκονται κηλίδες από αίμα στα ρούχα τους

● συχνά αποσύρονται, απομονώνονται όταν νιώνουν συναισθηματική πίεση

● η συμπεριφορά τους παρουσιάζει καταθλιπτικό συναίσθημα

Στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056, η οποία λειτουργεί 24 ώρες τη μέρα και 7 μέρες την εβδομάδα, μπορεί να καλέσει όποιο παιδί νιώθει την ανάγκη να μιλήσει με κάποιον ψυχολόγο, να επικοινωνήσει τα προβλήματα του και μαζί να βρουν τη λύση.

Πηγή