«Όταν μας παίρνουν (στην αγχόνη) τι να ψάλλομε;» Ο ΗΡΩΑΣ ΤΗΣ ΕΟΚΑ ΙΑΚΩΒΟΣ ΠΑΤΑΤΣΟΣ

Ο Απρίλιος φέρνει στη μνήμη μας τα ηρωϊκά κατορθώματα των παλληκαριών της ΕΟΚΑ, που αγωνίστηκαν και θυσίασαν τη ζωή τους για την ανεξαρτησία της Κύπρου.

Κοινό χαρακτηριστικό τους ήταν η δυνατή πίστη στο Θεό και η αγάπη για την Ελλάδα. Η σημερινή μα ς αναφορά είναι για τον Ιάκωβο Πατάτσο. Ήταν ο "Αγιος" του Κυπριακού αγώνα.

Ο Ιάκωβος Πατάτσος, πολεμώντας για τη Λευτεριά της Κύπρου και την Ένωση της με την Μητέρα Ελλάδα, συνελήφθηκε σε επίθεση που έγινε στον αστυνομικό σταθμό Σεραγίου στη Λευκωσία. Μετά την αποτυχημένη εκείνη επίθεση, ο Ιάκωβος έπεσε από το ποδήλατό του, και ένας Τουρκοκύπριος αστυνομικός τον άρπαξε. Ο σύντροφος του Ιάκωβου πυροβόλησε θανάσιμα τον Τουρκοκύπριο αστυνομικό. Ο Ιάκωβος όμως για λίγο μόνο ελευθερώθηκε, γιατί κάποιοι Τουρκοκύπριοι τον συνέλαβαν. Κατηγορήθηκε ακολούθως για την εκτέλεση του Τουρκοκυπρίου αστυνομικού, αποδεχόμενος να κατηγορηθεί εις θάνατο, αντί άλλου. Το άλλο μεγαλείο του Ιάκωβου Πατάτσου.

«Επήρα την αγαπητήν σου επιστολήν με επικεφαλίδα το χριστιανικό μας σύνθημα ‘’Χαίρε’’. 

Ναι, αδελφέ μου, χαίρω. Ο Θεός με κάνει και χαίρω. Η συναίσθησις ότι σύντομα η ψυχή μου θα φτερουγίζει γύρω από τον ένδοξο θρόνο Του, με κάνει και χαίρω», έγραφε σε φίλο του πριν οδηγηθεί στην αγχόνη. 

«Το πνεύμα μου φτερουγίζει γύρω από τον θρόνο του Κυρίου. Θέλω να χαίρης όπως κι εγώ», «Η χαρά μου είναι μεγάλη γιατί σύντομα αι δοκιμασίαι και αι θλίψεις θα σβήσουν και τότε θα μείνη ο ‘’καρπός του Πνεύματος’’», «Ψάλλε, προσεύχου, δόξαζε τον Θεόν σ’ όλη σου τη ζωή», έγραφε τις τελευταίες του στιγμές από τη φυλακή στην τελευταία επιστολή στη μητέρα του, πριν οδηγηθεί στην αγχόνη.

Κι όταν πριν πολλά χρόνια, κοντά στο έτος 1985, γνώρισα τη μητέρα του στο δρόμο για την εκκλησία του Αγίου Κασσιανού στην παλιά Λευκωσία, το μόνο κατόρθωμα που βρήκε να μου πει, ήταν ότι «αγαπούσε πολύ την Εκκλησία ο Ιάκωβος γιέ μου. Κάθε Κυριακή πήγαινε στην Εκκλησία. Κοινωνούσε κάθε Κυριακή».

Κι ως τελευταία του επιθυμία, ζήτησε να χαριστούν κάπου όλα τα βιβλία του με τα εξής λόγια: «Το ξεύρω, ότι με αγαπάς και είμαι βέβαιος ότι θα χαρίσης τα βιβλία μου χωρίς να πάρης χρήματα. Για χρήματα μη σκέπτεσαι, διότι ο Θεός θα σου στείλει ευσπλαχνικά πρόσωπα να σε βοηθήσουν». Αυτός ήταν ο Ιάκωβος Πατάτσος, ο Ιάκωβός μας.

Κι όταν ρώτησε τον πατέρα Αντώνιο, τον ιερέα των φυλακών, μετά που εξομολογήθηκε και κοινώνησε των Αχράτων Μυστηρίων, «Όταν μας παίρνουν (στην αγχόνη) τι να ψάλλομε;» Ο Ιάκωβος, γνώριζε Βυζαντινή Μουσική. Κι έτσι οδεύοντας προς την αγχόνη, οι συγκρατούμενοι του τραγούδησαν μαζί του τον Εθνικό Ύμνο, έψαλλαν μαζί του το «Τη Υπερμάχω» κι ο ήρωας Ιάκωβος συνέχισε να ψάλλει «Ότε κατήλθες προς τον θάνατον», «Έκστηθι φρίττων ουρανέ» και το «Ότε εκ του ξύλου σε νεκρόν». 

Αυτός ήταν ο Ιάκωβος Πατάτσος, ο Ιάκωβός μας.

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

πηγή