Η συμμετοχή του παιδιού με προβλήματα συμπεριφοράς στη Θεία Λειτουργία

Κωνσταντίνος Ντίνας Ειδικός παιδαγωγός

Στον χώρο της ειδικής αγωγής τα τελευταία χρόνια λαμβάνει σάρκα και οστά το κίνημα της ένταξης. Στη βάση της ένταξης το άτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες θα πρέπει να έχει πρόσβαση σε όλες τις δραστηριότητες που έχουν και τα άτομα χωρίς ειδικές ανάγκες.

Εδώ ο αναγνώστης ιερέας θα μειδιάσει. Τίποτα καινούριο για την Εκκλησία μας η οποία εντάσσει εξ’ αρχής στο πλήρωμά της όποιον έχει λάβει μέρος στο μυστήριο της βάπτισης.

Στην πράξη όμως μπορούν να δημιουργηθούν προβλήματα.

Για παράδειγμα η παρουσία ενός παιδιού με αυτιστικές συμπεριφορές που μπορεί να αρχίζει να αυτοτραυματίζεται κατά τη διάρκεια της θείας λειτουργίας ή να επιτεθεί σε κάποιον ή να αρχίζει να κραυγάζει μπορεί να δημιουργήσει ενόχληση στο ποίμνιο να φέρει σε αμηχανία τους γονείς του κλπ.

Η παρουσία ενός παιδιού με σύνδρομο Prader Willi στο οποίο δύσκολα επέρχεται κορεσμός από την τροφή μπορεί να μας αναστατώσει ειδικά αν βρίσκεται κοντά στα πρόσφορα.

Η οικογένεια αισθάνεται ήδη αποκλεισμένη και αμήχανη με τις συμπεριφορές του παιδιού.

Έτσι κινδυνεύουμε να τους χάσουμε από την συμμετοχή στη θεία λειτουργία και οι ίδιοι να βιώσουν αισθήματα πικρίας. Τι μπορούμε να κάνουμε;

Πρόληψη

Α. Αν για παράδειγμα η θέαση τροφής προκαλεί προβλήματα συμπεριφοράς να μην είναι παρών στο τέλος της θείας λειτουργίας όταν μοιράζουμε το αντίδωρο. Aς το πάρει η μητέρα του και ας του το δώσει όποτε κρίνει αυτή.  

Β. Αν η πολυκοσμία ενοχλεί-πολύ συχνά τα παιδιά με αυτιστικές συμπεριφορές-να έρχονται στην εκκλησία για λίγο στην αρχή της θείας λειτουργίας ή όταν η εκκλησία είναι άδεια δίνοντας έτσι την ευκαιρία στον ιερέα να γνωρίσει το παιδί να αναπτύξει μια φιλική σχέση μαζί του. Παράλληλα δίνοντας την ευκαιρία στο παιδί σιγά σιγά να μάθει τον χώρο.

Γ. Καλός ενισχυτής για ένα παιδί με αυτιστικές συμπεριφορές είναι ο οπτικός ενισχυτής (μια εικονίτσα για παράδειγμα) οι εικόνες της εκκλησίας μας αλλά και οι απαλοί ήχοι της εκκλησιαστικής μουσικής.

Δ. Καλό είναι η οικογένεια να κάθεται στα πίσω καθίσματα κοντά σε μια έξοδο ώστε αν για κάποιο λόγο διαταράσσεται το παιδί να βγαίνουν έξω ώστε να μην ενοχλούν την θεία λειτουργία.

Ε. Δεδομένου ότι πολλά παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές έχουν υπερευαισθησία στον ήχο (π.χ. στον αυτισμό 40% των παιδιών σε άλλα σύνδρομα μέχρι και 95%) δεν θα τα πάμε στη λειτουργία της Αναστάσεως στην εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου στην Ομόνοια. Σταδιακά θα γίνει η εισαγωγή.

Ζ. Σε άλλα παιδιά με αυτιστικές συμπεριφορές μπορεί να αρέσει ο δυνατός φωτισμός σε άλλα όχι. Πολλά μπορεί να ενοχλούνται από οσμές, συνωστισμό, άλλα μπορεί να είναι υπερκινητικά άλλα όχι.

Σε συνεργασία λοιπόν με τους γονείς θα καθορίσουμε πότε μπορούν να έρχονται και τι πρέπει να αποφύγουμε ώστε να μην αισθανθούν αποκλεισμένοι.

Πηγή