Ο άγιος Κόλμαν του Κιλμακντουάχ στην Ιρλανδία ο θαυματουργός.

Εορτάζει στις 29 Οκτωβρίου/11 Νοεμβρίου

Ο άγιος Κόλμαν (550 ή 560 – 632) ένας μεγάλος ασκητής και ένας από τους πιο ενδιαφέροντες Ιρλανδούς αγίους της εποχής του, τιμήθηκε και αγαπήθηκε από τους ευσεβείς Ιρλανδούς για πάνω από 1300 χρόνια, ειδικά στις κομητείες του Γκάλγουεϊ και του Κλαρ  (Galway και Clare) στις επαρχίες του Κόνναχτ και του Μάνστερ (Connacht και Munster) στη δυτική ακτή της σημερινής βόρειας Ιρλανδίας. Είναι ιδιαίτερα ευχάριστο το ότι αυξάνεται το ενδιαφέρον από μια μερίδα των σύγχρονων ερευνητών γι' αυτόν τον θαυματουργό άγιο.

Το Αγίασμα του αγ. Κόλμαν μεταξύ των ετών 1880 και 1900

Ο μελλοντικός άγιος γεννήθηκε στην Ιρλανδία σε μια οικογένεια στην οποία ο αρχηγός της ονομαζόταν Ντουάχ (Duagh, γι' αυτό και το πλήρες όνομα του αγίου είναι «Κόλμαν Μακ Ντουάχ», το οποίο σημαίνει «Κόλμαν ο γιος Ντουάχ) και η σύζυγός του Ρίναχ (Rhinagh). Ο τόπος της γέννησής του πιθανόν να ήταν το Κόρκερ (Corker) του Γκάλγουεϊ, που είναι τόπος προσκυνήματος μέχρι σήμερα.

Όταν ήταν ακόμη στην κοιλιά της μητέρας του, αυτή άκουσε μια προφητεία· ότι ο γιος της θα γίνει ένας μεγάλος άνθρωπος, του οποίου η δόξα θα ξεπερνούσε όλους τους άνδρες στη γενεαλογία του.

Σύμφωνα με την παράδοση, ο ζηλότυπος πατέρας του κατάλαβε τις λέξεις αυτές όχι με πνευματική, αλλά με κοσμική έννοια και έφερε μέσα του κακία για το αγέννητο ακόμα παιδί του. Η έγκυος μητέρα, φοβούμενη για την ασφάλεια του μωρού της έφυγε από το σπίτι της.

Ωστόσο, οι άνθρωποι του Ντουάχ την βρήκαν σύντομα, έδεσαν μια μεγάλη πέτρα γύρω από το λαιμό της και την έριξαν στο ποτάμι Κελτάρτιν (Kiltartin). Αλλά με τη χάρη του Θεού η Ρίναχ βγήκε ζωντανή στην ξηρά, επιβίωσε και γέννησε. Η ίδια η πέτρα στην οποία δέθηκε, με τα σημάδια του σχοινιού επάνω της, διασώθηκε και φυλάσσεται μέσα σε μια εκκλησία στο Κόρκερ.

Όταν ήρθε η ώρα να βαφτιστεί ο νεογέννητος Κόλμαν, ο ιερέας ο οποίος ήρθε στη Ρίναχ διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε νερό για να τελέσει το βάπτισμα. Η μητέρα φοβούμενη να επιστρέψει στο σπίτι της, κατέφυγε κάτω από μια φλαμουριά. Προσευχήθηκε θερμά και ξαφνικά μια άγια πηγή ανέβλυσε νερό μπροστά της, μέσα από τη γη, κοντά στο δέντρο και το μωρό βαπτίστηκε σ' αυτό.

Πολλές θεραπείες και πολλά θαύματα συνέβησαν από το καθαρό νερό αυτής της πηγής, το οποίο εξακολουθεί να υπάρχει στο Κόρκερ κοντά στο ποτάμι και προσελκύει πολλούς προσκυνητές (υπάρχουν πολλές σύγχρονες αναφορές θεραπειών από αυτό). Η Ρίναχ εμπιστεύθηκε το παιδί της στη φροντίδα ευσεβών μοναχών.

Όντας πλέον νεαρός άνδρας ο Κόλμαν έφτασε στα νησιά Άραν  (Aran) στο Ντόνεγκαλ (Donegal), όπου παρέμεινε για μερικά χρόνια κάτω από τον μεγάλο Ιρλανδό ηγούμενο άγιο Έντα (Enda)[1] στο Ίνισμορ (Inishmore)[2]. Ο Κόλμαν έγινε μοναχός εκεί και αργότερα χειροτονήθηκε ιερέας.

Σύμφωνα με την παράδοση, ο άγιος Κόλμαν πέρασε αρκετά χρόνια ως ερημίτης στο νησί Άρανμορ (Aranmore), όπου έχτισε επίσης δυο ναούς -τα ερείπια αυτών των δύο (φαίνονται και) μπορεί να τα δει κανείς μέχρι σήμερα. Το Άρανμορ ήταν ανέκαθεν γνωστό σαν ένα νησί με εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες ζωής· παρά το γεγονός αυτό, πλήθος ασκητές έζησαν και προσευχήθηκαν εκεί για πολλά χρόνια σε όλη την “εποχή των αγίων” στην Ιρλανδία.

Το δάσος του Μπάρρεν σήμερα

Ο ζήλος του αγίου Κόλμαν και η δίψα του για πνευματική τελειότητα ήταν τόσο ισχυρά που με το πέρασμα του χρόνου αποφάσισε να εγκαταλείψει το μοναστήρι του νησιού και να αποσυρθεί σε ένα πιο απομακρυσμένο και ήσυχο μέρος για να προσευχηθεί πιο βαθιά.

Έτσι σύμφωνα με την παράδοση, από το 592 ο ιερός άνδρας έζησε για εφτά χρόνια απομονωμένος στα πυκνά δάση του Μπάρρεν (Burren) της κομητείας του Κλαρ και απόκτησε το χάρισμα της αδιάλειπτης προσευχής· προσευχόταν και αγρυπνούσε μέρα και νύχτα, τρώγοντας μόνο χόρτα, έπινε νερό και φορούσε ένα δέρμα ελαφιού.

Ερείπια της μονής του Κιλμακντουάχ

Στην ασκητική του διαγωγή ο άγιος Κόλμαν μιμήθηκε τους Αιγυπτίους ερημίτες με αρχηγό τον άγιο Αντώνιο· πολλοί άλλοι Κέλτες άγιοι έζησαν με το ίδιο πνεύμα εκείνους τους αιώνες. Το ερημητήριο του Κόλμαν βρισκόταν σε μια ιδανική τοποθεσία η οποία περιβαλλόταν από ένα άγριο δάσος και από τα όμορφα βουνά του Μπάρρεν.

Ο άγιος Κόλμαν έφτιαξε μόνος του ένα μικροσκοπικό σπιτάκι σε μια πολύ μικρή σπηλιά σε μια απόκρημνη πλαγιά όπου περνούσε τον περισσότερο χρόνο του προσευχόμενος. Αυτή η σπηλιά είναι γνωστή ως «Σπηλιά του Αγίου Κόλμαν», και διατηρείται καλά μέχρι σήμερα. Ο άγιος έκτισε επίσης ένα μικρό παρεκκλήσιο στους πρόποδες του βράχου, όπου έκανε μόνος του τις ακολουθίες. Αυτό το παρεκκλήσιο του αγίου Κόλμαν υπήρχε για πολλούς αιώνες μετά από αυτόν, αλλά υπέστη σοβαρές ζημιές από τους πουριτανούς εικονοκλάστες τον 17ο αιώνα.

Ωστόσο, τα ερείπια σώζονται και εξακολουθούν να διατηρούν ένα ιδιαίτερο πνεύμα αγιότητας, το οποίο μαρτυρείται από τους προσκυνητές οι οποίοι επισκέπτονται αυτό το μέρος μέχρι σήμερα. Ο άγιος έπινε νερό από ένα φυσικό ιερό πηγάδι που βρισκόταν κοντά στο παρεκκλήσιο. Με τη χάρη του Θεού αυτό το ιερό πηγάδι (αγίασμα) διατηρείται σε καλή κατάσταση και πολλά θαύματα εξακολουθούν να γίνονται διαμέσου αυτού του αγιάσματος (ιερού ύδατος) σήμερα.

Η μία από τις δυο εκκλησίες που έχτισε ο άγ. Κόλμαν στο Άρανμορ

Όπως πολλοί Ιρλανδοί άγιοι, ο άγιος Κόλμαν έζησε σε αρμονία με την άγρια φύση. Οι διάφορες εκδοχές της ζωής του διασώζουν την ίδια και αληθινή εκπληκτική ιστορία (αν και με διάφορες μικρές λεπτομέρειες) σχετικά με την επικοινωνία του αγίου ανθρώπου με τα ζώα.

Η σπηλιά του αγίου Κόλμαν, Δάσος του Μπάρρεν

Αυτή η ιστορία λέει ότι, ένας κόκορας, ένα ποντίκι και μια μύγα, ήταν οι στενοί φίλοι του Κόλμαν στο Μπάρρεν. Όλοι τους υπηρέτησαν τον άγιο κύριό τους όσο μπορούσαν. Ο κόκορας λαλούσε σε μια ορισμένη ώρα κάθε βράδυ υπενθυμίζοντας στον άγιο την ώρα για την προσευχή (ακολουθία). Το ποντίκι άγγιζε απαλά το πρόσωπό του, έτσι τον ξυπνούσε και έτσι εξασφάλιζε ότι κοιμόταν μόνο πέντε ώρες κάθε ημέρα· η μύγα σερνόταν προσεκτικά πάνω στις γραμμές του ιερού βιβλίου που αυτός (ο άγιος) διάβαζε. Και όταν τα μάτια του κουράζονταν ή όταν ο άγιος έπρεπε να απομακρυνθεί για λίγο, η μύγα σερνόταν στο πρώτο γράμμα της επόμενης πρότασης και έτσι ο άγιος δεν έχανε ποτέ τη θέση στην οποία βρισκόταν μέσα στο βιβλίο.

Ο άγιος αγαπούσε και έτρεφε αυτούς τους πιστούς φίλους του. Μια φορά ο Κόλμαν ήταν τόσο κουρασμένος που είχε πέσει σε βαρύ ύπνο και το ποντίκι δεν μπορούσε να τον ξυπνήσει, όπως συνήθως έκανε. Τότε άρχισε να του ξύνει το αυτί τόσο δυνατά που ο Κόλμαν ξύπνησε αμέσως· επαίνεσε το ζώο και άρχισε από τότε να του δίνει περισσότερη τροφή.

Μια ημέρα ο άγιος ήταν μακριά (απουσίαζε) για περισσότερο από μια ώρα, κουβεντιάζοντας με κάποιον επισκέπτη. Κατά την επιστροφή παρατήρησε ότι η μύγα καθόταν χωρίς να κινείται στην ίδια λέξη στο προσευχητάριό του, δηλαδή εκεί όπου είχε σταματήσει πριν φύγει. Ο άγιος επαίνεσε τη μύγα για το ζήλο της και άρχισε να της δίνει περισσότερα ψίχουλα με σταγόνες μελιού σαν επιβράβευση.

Αλλά με το τέλος του καλοκαιριού όλοι τους (οι τρεις φίλοι του) πέθαναν την ίδια μέρα. Η μύγα ήταν η πρώτη και στη συνέχεια ο κόκορας και ο ποντικός πέθαναν από τη θλίψη τους. Πάνω στη λύπη του ο άγιος Κόλμαν έγραψε ένα γράμμα στον φίλο του τον άγιο Κολούμπα[3] της Αϊόνα, λέγοντάς του αυτή την ιστορία. Και ο άγιος Κολούμπα του έστειλε με επιστολή την απάντηση: «όταν είχατε αυτούς τους φίλους, αδελφέ, ήσαστε πλούσιος. Αυτός είναι ο λόγος που τώρα βρίσκεστε σε θλίψη. Τέτοιες θλίψεις έρχονται εξαιτίας του πλούτου. Προσπαθήστε λοιπόν να μην έχετε κανένα πλούτο». Και ο Κόλμαν συνειδητοποίησε ότι μπορεί κάποιος να είναι πλούσιος και χωρίς χρήματα.

Στο έβδομο έτος της αναχωρητικής ζωής του Κόλμαν, έγινε το εξής: Αφού πέρασε τη Σαρακοστή με νηστεία και προσευχή, ο άγιος Κόλμαν δεν είχε τίποτε να φάει την ημέρα του Αγίου Πάσχα. Την ίδια στιγμή ο ευσεβής και γενναιόδωρος βασιλιάς Γκουάιερ (Guaire) του Κόνναχτ (πιθανόν εξάδελφος του αγίου) ήταν έτοιμος να γιορτάσει το Πάσχα μαζί με την ακολουθία του, καθισμένος στο τραπέζι με πλούσια «πιάτα». Ξαφνικά ο βασιλιάς φώναξε: «Ας πάει όλο το δείπνο μας κατά την Θεία Πρόνοια σε κάποιο αντάξιο δούλο του Θεού! Και θα κάνουμε το δείπνο μας σήμερα χωρίς μια τέτοια πολυτέλεια». Και στη στιγμή αόρατοι άγγελοι μετέφεραν όλα τα «πιάτα» από το βασιλικό τραπέζι στη σπηλιά του αγίου Κόλμαν.

Ο βασιλιάς έδωσε εντολή στους ανθρώπους του να βρουν: ποιός είναι αυτός ο άγιος άνθρωπος στον οποίο οι άγγελοι έφεραν το φαγητό· και σύντομα βρέθηκε ότι ήταν ο ερημίτης Κόλμαν. Ο βασιλιάς θαύμασε για την ασκητική του ζωή, και υποσχέθηκε να του δώσει γη (κτήματα) για να ιδρύσει εκεί ένα μοναστήρι, και δώρισε επίσης ότι ήταν απαραίτητο για την επιβίωσή του μοναστηριού αυτού.

Έτσι ο άγιος Κόλμαν άφησε το ερημητήριό του και άρχισε να υπηρετεί το λαό. Σύντομα η δόξα του ως θαυματουργού διαδόθηκε σε όλη την περιοχή. Πολλοί άνθρωποι έρχονταν στον Κόλμαν και εύρισκαν θεραπεία και παρηγοριά.

Μια φορά η ζώνη του αγίου έπεσε στο έδαφος όχι μακριά από το ερημητήριό του και αυτό ήταν ένα σημάδι ότι αυτός θα έκτιζε ένα μοναστήρι σ’ εκείνο το σημείο. Το μοναστήρι ονομάστηκε Κιλμακντουάχ (Ἑκκλησία του γιου του Ντουάχ») και ο Κόλμαν έγινε ο πρώτος ηγούμενός του. Η ζώνη του αργότερα διατηρήθηκε σαν (άγιο) λείψανο και πολλοί θεραπεύτηκαν από αυτό.

Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή στο Kilmacduagh

Εντελώς αντίθετα με την θέλησή του, ο άγιος Κόλμαν πιθανόν χειροτονήθηκε επίσκοπος της περιοχής με κέντρο του το Κιλμακντουάχ και ίδρυσε εκεί τον πρώτο Καθεδρικό Ναό. Ο Κόλμαν όντας ταυτόχρονα επίσκοπος και ηγούμενος, εργάστηκε με όλο το ζήλο του ως ένας αληθινά καλός ποιμένας, φροντίζοντας για όλα τα ανδρικά και τα γυναικεία μοναστήρια της Επισκοπής του, πυροδοτώντας τις καρδιές του ποιμνίου του με ένθερμη αγάπη για τον Σωτήρα μας Χριστό.

Αλλά η ζωή  «στον κόσμο» σε σχέση με την προηγούμενη απομόνωσή του, η φήμη και ο έπαινος από τους ανθρώπους, ήταν ένα βαρύ φορτίο για αυτόν, και με όλη του την καρδιά λαχταρούσε να επιστρέψει κάποια μέρα στον αγαπημένο τρόπο της ζωής του. Και μετά και μετά από πολλά χρόνια υπηρεσίας των ανθρώπων, ο άγιος παραιτήθηκε από την επισκοπή του επτά χρόνια πριν από το θάνατό του. Ο άγιος εγκαταστάθηκε (τότε) στην κοιλάδα Άουκτμάμα (Oughtmama) στην περιοχή του Μπάρρεν, όπου αναπαύτηκε στις 29 Οκτωβρίου του 632, σε πολύ προχωρημένη ηλικία.

Ο άγιος Κόλμαν τιμήθηκε ως άγιος αμέσως μετά το θάνατό του και έγινε πολιούχος του Κιλμακντουάχ. Επιπλέον από τα βασικά λείψανά του, τα επισκοπικά του άμφια και η προσωπική βακτηρία του αγίου Κόλμαν φυλάχτηκαν σαν πολύτιμα κειμήλια για πολλούς αιώνες . Η βακτηρία του σώζεται ακόμη στο Εθνικό Μουσείο του Δουβλίνου -χρησιμοποιήθηκε για να ορκίζονται σ' αυτήν κατά την τελευταία μεσαιωνική περίοδο.

Η επισκοπική ράβδος του αγ. Κόλμαν

Σύμφωνα με την διήγηση, ο άγιος προείπε ότι κανένας άνθρωπος ή ζώο δεν θα σκοτωνόταν ποτέ από αστραπή στην επισκοπή του Κιλμακντουάχ, και λέγεται ότι αυτό ισχύει μέχρι σήμερα.

Η εκκλησία της Παναγίας μας στο μοναστήρι του Kilmacduagh

Στα μεσαιωνικά χρόνια, η μονή του Κιλμακντουάχ απόκτησε μεγάλη δημοφιλία (φήμη) και διακρίθηκε για την διατήρηση των ασκητικών παραδόσεων. Αυτή η θρησκευτική τοποθεσία ήταν τόσο σημαντική που από τον 12ο αιώνα υπήρχε εδώ μόνιμη επισκοπή.

Δυστυχώς οι Βίκινγκς έκαναν επιδρομές στο μοναστήρι και τελικά (αυτό) λεηλατήθηκε τον 12ο αιώνα. Τον 13ο αιώνα εμφανίστηκε (ιδρύθηκε) ένα μοναστήρι Αυγουστινιανών μοναχών στην περιοχή. Αυτό το μοναστήρι διαλύθηκε κατά την Μεταρρύθμιση.

Σήμερα το Κιλμακντουάχ είναι ένα μικρό χωριό στα νότια της κομητείας του Γκάλγουεϊ κοντά στην κωμόπολη του Γκορτ (Gort). Συνεχίζει να είναι ένας ιερός τόπος και ένας προορισμός για προσκυνητές. Πολλά αρχαία γραφικά ερείπια διασώζονται, συμπεριλαμβανομένων των ερειπίων του Καθεδρικού Ναού, των μοναστηριακών ναών (Αγίας Μαρίας - Θεοτόκου, Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού και άλλων) και των μοναστηριακών κτιρίων (ηγουμενείο). Ένα από τα στολίδια του είναι ένας αρχαίος Ιρλανδικός στρογγυλός πύργος -ο υψηλότερος διασωζόμενο τέτοιος πύργος στη χώρα (112 πόδια)

Άγιε Κόλμαν του Κιλμακντουάχ,

πρέσβευε στο Θεό για μας.

---

[1] Εορτάζει στις 21 Μαρτίου.

[2] Το μεγαλύτερο μοναστήρι του αγίου Έντα βρισκόταν στο Ίνισμορ στο Γκάλγουεϊ,  ωστόσο για κάποιο διάστημα έζησε στα νησιά Άραν, συμπεριλαμβανομένου του Άρανμορ.

[3] Άγιος Columba Φωτιστής της Σκωτίας (521 – 597), η μνήμη του εορτάζεται στις 9 Ιουνίου.